Beykozlu
New member
Barış ERKAYA
Borsa İstanbul’da aylık TL bazlı grafiğe bakıldığında ağustos ayı tarihteki en uzun yükseliş mumlarından birini işaret ediyor. Bu yükseliş evvel sanayi ve hizmet şirketleriyle başlarken ayın sonuna gerçek ve hala de bankacılık paylarıyla sürüyor. BİST-100 endeksi her gün yeni bir tarihi tepe ve kapanış rekoru yeniliyor. Lakin birinci cümlede dikkat çektiğimiz ‘TL bazlı’ ibaresi epeyce oldukça değerli. Zira bu rekorların hiç biri dolar bazlı seyirde hiç bir şey söz etmiyor. Dolar bazında hala 2005 yahut 2009 düzeylerinde borsa. bir daha de TL bazlı göz alıcı ralli seçici alımların daha makul olabileceği yorumlarını birlikteinde getiriyor.
Bu niçinle payların meblağlarını sektörel ortalamalara nazaran kıymetlendirme imkanı veren fiyat/ yarar (F/K), piyasa değeri/ defter bedeli (pd/dd), firma değeri/ faiz amortisman vergi öncesi kâr (fd/favök), piyasa değeri/ temel faaliyet karı (pd/efk ), piyasa değeri/satış (pd/ns) üzere rasyolarda BİST-100 paylarının durumunu inceledik. Evvel tahlili nasıl yaptığımızla başlayalım. Tüm şirketlerin her bir değerleme rasyosunda kendi dalının ortalamasına göre durumunu inceledik. bu türlü şirketlerin değerleme rasyolarında dal ortalamalarının ne kadar altında kaldığını bulduk. 5 başka değerleme rasyosunda ortalamalara uzaklıklarının (ortalama ulaşmak için fiyatında yaşanabilecek artış potansiyelinin) ortalamasını alarak o dalın fiyatı en ucuz kalmış görünen paylarını ortaya koyduk. Ancak bu şirketlerin birçoğunda spekülasyon ögesi da bulunabileceği için bu riski biraz daha minimuma indirebilmek için o bölümde bulunan değerleme rasyoları en düşük kalmış BİST-100 payını seçtik. Şayet bir kesimde sapmalar devasa yüksekliktese yahut değerleme rasyosu fazlaca düşük kalmış olan paylar içinde bir BİST-100 payı bulunmuyorsa kesimi büsbütün kıymetlendirme haricinde bıraktık.
Peki çıkan sonuç ne oldu?
İLK ÇEYREK DATALARINA NAZARAN DURUM
Bu tahlili birinci sefer 2022/03 yani birinci çeyrek bilançoları üzerinden yaptığımızda çıkan pay senetleriyle yarıyıl bilançoları üzerinden yaptığımız tahlilde öne çıkan payların birbiriyle örtüşme oranı yüzde 63. Yani 2022 birinci çeyrekte dalına nazaran değerlemesi düşük kalmış payların birden fazla, pay fiyatlarındaki artışa karşın hala ucuz kalmış görünüyor. Bunun iki açıklaması olabilir. Birincisi fiyatlar yükselmesine karşın finansal performans daha süratli yükseldiği için değerlemeler finansal performansa bakılırsa ucuz kalmış olabilir. İkincisi dalda bulunan öteki payların değerlemeleri fiyat artışları yahut daha düşük finansal performansla süratle yükseldiği için bu payların birçok yükselişe hala öbürleri kadar ayak uyduramamış.
Örneklerden yola çıkalım. Aracı kurumlar içinde İş Menkul Pahalar, haziran ayındaki analizimizde birinci çeyrek bilgilerine göre 5.24 f/k, 2.33 pd/ dd oranına göre süreç görüyordu. İkinci çeyrek datalarıyla ve cuma günü kapanış fiyatlarıyla yaptığımız tahlilde ise İş Menkul Değerler’in 5.54 f/k, 2.64 pd/ dd oranı var. Bölüm ortalamalarının pek altında kalmış. Ve değerleme rasyolarında yaşanan borsa rallisine karşın ortalama yüzde 5-13 içinde bir artış yaşanmış.
bir daha öteki örneklerde İndeks Bilgisayar’ın değerleme rasyolarında f/k oranı 4.47’den 3.81’e düşmüş, pd/dd rasyosu 2.03’ten 2.10’a çıkmış. Anadolu Efes’in f/k’sı 26.14’ten 14.66’ya düşerken pd/dd’si 0.88’den 0.96’ya yükselmiş. Kardemir D’de f/k 3.78’den 2.83’e, pd/dd 1.56’dan 1.23’ gerilemiş.
KÂRLILIK BAZLI RASYOLAR UCUZLADI
Örnekler giderek çoğaltılabilir. Lakin genel olarak çıkan sonuç şu. 2022 birinci çeyrek bilgilerinden bu yana pay fiyatları süratle yükselse de karlılık bazlı değerleme rasyolarında pay senetleri daha da ucuzlamış. Özsermaye bazlı değerleme kalemlerinde ise fiyatlar ya tıpkı düzeylerde kalmış ya da fazlaca az artmış. Bunda da enflasyonist ortam ve ucuz kredi niçiniyle faaliyetlerin finansmanında daha fazla dış kaynağa gidilmesi, bu niçinle de özsermayelerin bilançolar içerisinde zayıflamaya başlaması, karlılığı ise bir daha yüksek enflasyonla astronomik artmış olmasının tesiri büyük.
İlk çeyrekten bu yana değerleme rasyonları en düşük kalan şirketler listesinde kesimini temsil eden paylardan kimilerinde değişiklikler var. Kesim alt kırılımlarına bakıldığında 2022 birinci çeyrekte bankacılık bölümünde İş Bankası C, yerini Akbank’a bırakmış durumda. Çimento dalında Çimsa’nın yerini Bursa Çimento, güç kesiminde ODAŞ’ın yerini EnerjiSA, gübre ve zirai eserler bölümünde Gübre Fabrikaları’nın yerini Bagfaş, holdinglerde Doğan Holding’in yerini Sabancı Holding almış durumda.
İLK ÇEYREKTE DE UCUZ KALAN HİSSELER
Hem birinci çeyrekte birebir vakitte ikinci çeyrekte kesiminde en düşük değerleme rasyosuna sahip BİST-100 payı olma unvanını koruyan şirketler ise aracı kurumlarda İş Menkul Kıymetler, bilişim ve yazılım kesiminde İndeks Bilgisayar, sağlam tüketimde Vestel Elektronik, gayrimenkul yatırım iştiraklerinde Emlak Konut GYO, içecek dalında Anadolu Efes, ilaç ve sıhhat hizmetlerinde Selçuk Ecza Deposu, bağlantı ve savunma dalında Aselsan, metal ana sanayii kesiminde Kardemir D, otomotiv yan sanayiinde Kordsa, perakende ticarette Teknosa, ulaştırma hizmetlerinde ise THY.
Değerleme rasyoları ana tablomuzun son sütununa uzun vadeli temettü yatırımcılarına gösterge olabilmesi için bir de temettü verisi ekledik. birebir zamandağerleme rasyoları düşük tıpkı vakitte temettü ödeme alışkanlığı yüksek şirketlerin temettü yatırımcıları açısından kıymetli olduğu ortada.
Tablo nasıl okunmalı?
Burada yer alan pay senetlerinin dalın en ucuz payları olduğu algısına kapılmamak gerekiyor. Listenin temel maksadı kesim ortalamalarına bakılırsa en düşük rasyoya sahip olan BIST-100 şirketlerinin durumunu ortaya koyabilmek. Ama bu bile o pay senedinin ucuz olduğu manasına gelmeyebilir. Zira kesimin genel olarak ucuz olmaması üzere bir durum da ortaya çıkabilir. Burada mantıklı olan her insanın listedeki duruma bakıp her bir şirketle ilgili özel durumu, bugüne kadarki pay performansını ve rasyolarının düşük kalmasının altında bir sebep olup olmadığını kendi halleriyle tahlil etmesi.
Bunlara da dikkat!
Tabloda yer alan bilgilerin bir pay senedinin ucuz kaldığı tarafında tek başına bir kriter olmayacağını akılda tutmakta yarar var. Zira pay senedinin ucuz kalmasına niye olan diğer pek epeyce etken de olabilir. Ancak bilhassa kimi payların epey süratli yükseldiği kimilerinin ise epeyce geride kaldığı bugünlerde en azından bir gösterme olması açısından değerli. Bu dataları okurken öteki yandan şunlara da dikkat etmekte yarar bulunuyor:
Borsa İstanbul’da aylık TL bazlı grafiğe bakıldığında ağustos ayı tarihteki en uzun yükseliş mumlarından birini işaret ediyor. Bu yükseliş evvel sanayi ve hizmet şirketleriyle başlarken ayın sonuna gerçek ve hala de bankacılık paylarıyla sürüyor. BİST-100 endeksi her gün yeni bir tarihi tepe ve kapanış rekoru yeniliyor. Lakin birinci cümlede dikkat çektiğimiz ‘TL bazlı’ ibaresi epeyce oldukça değerli. Zira bu rekorların hiç biri dolar bazlı seyirde hiç bir şey söz etmiyor. Dolar bazında hala 2005 yahut 2009 düzeylerinde borsa. bir daha de TL bazlı göz alıcı ralli seçici alımların daha makul olabileceği yorumlarını birlikteinde getiriyor.
Bu niçinle payların meblağlarını sektörel ortalamalara nazaran kıymetlendirme imkanı veren fiyat/ yarar (F/K), piyasa değeri/ defter bedeli (pd/dd), firma değeri/ faiz amortisman vergi öncesi kâr (fd/favök), piyasa değeri/ temel faaliyet karı (pd/efk ), piyasa değeri/satış (pd/ns) üzere rasyolarda BİST-100 paylarının durumunu inceledik. Evvel tahlili nasıl yaptığımızla başlayalım. Tüm şirketlerin her bir değerleme rasyosunda kendi dalının ortalamasına göre durumunu inceledik. bu türlü şirketlerin değerleme rasyolarında dal ortalamalarının ne kadar altında kaldığını bulduk. 5 başka değerleme rasyosunda ortalamalara uzaklıklarının (ortalama ulaşmak için fiyatında yaşanabilecek artış potansiyelinin) ortalamasını alarak o dalın fiyatı en ucuz kalmış görünen paylarını ortaya koyduk. Ancak bu şirketlerin birçoğunda spekülasyon ögesi da bulunabileceği için bu riski biraz daha minimuma indirebilmek için o bölümde bulunan değerleme rasyoları en düşük kalmış BİST-100 payını seçtik. Şayet bir kesimde sapmalar devasa yüksekliktese yahut değerleme rasyosu fazlaca düşük kalmış olan paylar içinde bir BİST-100 payı bulunmuyorsa kesimi büsbütün kıymetlendirme haricinde bıraktık.
Peki çıkan sonuç ne oldu?
İLK ÇEYREK DATALARINA NAZARAN DURUM
Bu tahlili birinci sefer 2022/03 yani birinci çeyrek bilançoları üzerinden yaptığımızda çıkan pay senetleriyle yarıyıl bilançoları üzerinden yaptığımız tahlilde öne çıkan payların birbiriyle örtüşme oranı yüzde 63. Yani 2022 birinci çeyrekte dalına nazaran değerlemesi düşük kalmış payların birden fazla, pay fiyatlarındaki artışa karşın hala ucuz kalmış görünüyor. Bunun iki açıklaması olabilir. Birincisi fiyatlar yükselmesine karşın finansal performans daha süratli yükseldiği için değerlemeler finansal performansa bakılırsa ucuz kalmış olabilir. İkincisi dalda bulunan öteki payların değerlemeleri fiyat artışları yahut daha düşük finansal performansla süratle yükseldiği için bu payların birçok yükselişe hala öbürleri kadar ayak uyduramamış.
Örneklerden yola çıkalım. Aracı kurumlar içinde İş Menkul Pahalar, haziran ayındaki analizimizde birinci çeyrek bilgilerine göre 5.24 f/k, 2.33 pd/ dd oranına göre süreç görüyordu. İkinci çeyrek datalarıyla ve cuma günü kapanış fiyatlarıyla yaptığımız tahlilde ise İş Menkul Değerler’in 5.54 f/k, 2.64 pd/ dd oranı var. Bölüm ortalamalarının pek altında kalmış. Ve değerleme rasyolarında yaşanan borsa rallisine karşın ortalama yüzde 5-13 içinde bir artış yaşanmış.
bir daha öteki örneklerde İndeks Bilgisayar’ın değerleme rasyolarında f/k oranı 4.47’den 3.81’e düşmüş, pd/dd rasyosu 2.03’ten 2.10’a çıkmış. Anadolu Efes’in f/k’sı 26.14’ten 14.66’ya düşerken pd/dd’si 0.88’den 0.96’ya yükselmiş. Kardemir D’de f/k 3.78’den 2.83’e, pd/dd 1.56’dan 1.23’ gerilemiş.
KÂRLILIK BAZLI RASYOLAR UCUZLADI
Örnekler giderek çoğaltılabilir. Lakin genel olarak çıkan sonuç şu. 2022 birinci çeyrek bilgilerinden bu yana pay fiyatları süratle yükselse de karlılık bazlı değerleme rasyolarında pay senetleri daha da ucuzlamış. Özsermaye bazlı değerleme kalemlerinde ise fiyatlar ya tıpkı düzeylerde kalmış ya da fazlaca az artmış. Bunda da enflasyonist ortam ve ucuz kredi niçiniyle faaliyetlerin finansmanında daha fazla dış kaynağa gidilmesi, bu niçinle de özsermayelerin bilançolar içerisinde zayıflamaya başlaması, karlılığı ise bir daha yüksek enflasyonla astronomik artmış olmasının tesiri büyük.
İlk çeyrekten bu yana değerleme rasyonları en düşük kalan şirketler listesinde kesimini temsil eden paylardan kimilerinde değişiklikler var. Kesim alt kırılımlarına bakıldığında 2022 birinci çeyrekte bankacılık bölümünde İş Bankası C, yerini Akbank’a bırakmış durumda. Çimento dalında Çimsa’nın yerini Bursa Çimento, güç kesiminde ODAŞ’ın yerini EnerjiSA, gübre ve zirai eserler bölümünde Gübre Fabrikaları’nın yerini Bagfaş, holdinglerde Doğan Holding’in yerini Sabancı Holding almış durumda.
İLK ÇEYREKTE DE UCUZ KALAN HİSSELER
Hem birinci çeyrekte birebir vakitte ikinci çeyrekte kesiminde en düşük değerleme rasyosuna sahip BİST-100 payı olma unvanını koruyan şirketler ise aracı kurumlarda İş Menkul Kıymetler, bilişim ve yazılım kesiminde İndeks Bilgisayar, sağlam tüketimde Vestel Elektronik, gayrimenkul yatırım iştiraklerinde Emlak Konut GYO, içecek dalında Anadolu Efes, ilaç ve sıhhat hizmetlerinde Selçuk Ecza Deposu, bağlantı ve savunma dalında Aselsan, metal ana sanayii kesiminde Kardemir D, otomotiv yan sanayiinde Kordsa, perakende ticarette Teknosa, ulaştırma hizmetlerinde ise THY.
Değerleme rasyoları ana tablomuzun son sütununa uzun vadeli temettü yatırımcılarına gösterge olabilmesi için bir de temettü verisi ekledik. birebir zamandağerleme rasyoları düşük tıpkı vakitte temettü ödeme alışkanlığı yüksek şirketlerin temettü yatırımcıları açısından kıymetli olduğu ortada.
Tablo nasıl okunmalı?
Burada yer alan pay senetlerinin dalın en ucuz payları olduğu algısına kapılmamak gerekiyor. Listenin temel maksadı kesim ortalamalarına bakılırsa en düşük rasyoya sahip olan BIST-100 şirketlerinin durumunu ortaya koyabilmek. Ama bu bile o pay senedinin ucuz olduğu manasına gelmeyebilir. Zira kesimin genel olarak ucuz olmaması üzere bir durum da ortaya çıkabilir. Burada mantıklı olan her insanın listedeki duruma bakıp her bir şirketle ilgili özel durumu, bugüne kadarki pay performansını ve rasyolarının düşük kalmasının altında bir sebep olup olmadığını kendi halleriyle tahlil etmesi.
Bunlara da dikkat!
Tabloda yer alan bilgilerin bir pay senedinin ucuz kaldığı tarafında tek başına bir kriter olmayacağını akılda tutmakta yarar var. Zira pay senedinin ucuz kalmasına niye olan diğer pek epeyce etken de olabilir. Ancak bilhassa kimi payların epey süratli yükseldiği kimilerinin ise epeyce geride kaldığı bugünlerde en azından bir gösterme olması açısından değerli. Bu dataları okurken öteki yandan şunlara da dikkat etmekte yarar bulunuyor:
- Sektörel olarak beklentileri büyük mü yoksa sektörel istikrarları büsbütün değiştirecek bu vakitte beklentiler aksiye dönebilir mi?
- Temettü yatırımcısı iseniz şirket son 5 yılın kaçında temettü ödemiş
- Şirket paylarında ağır spekülasyon dönüyor mu? Takas bilgileri bu açıdan önemli
- Hissenin değerleme rasyoları klasik olarak daima düşük mü? Şayet bu biçimde bu bilgiler kısa vadeli değil uzun vadeli beklentiler için lakin bir şey söz edebilir.