bencede
New member
Sofia Bettiza
BBC Dünya Servisi
Küçük Haftom neredeyse beş yaşında.
İsmi Tigray lisanında “Zengin” manasına geliyor lakin o hala yaşına nazaran olağan tartının yarısı kadar.
Doktor Haftom’un ne kadar zayıf olduğunu göstermek için kazağını üst çekip pantolonunu indirirken, kenardaki annesi sessiz bir biçimde izliyor.
Anne, ismini vermek istemiyor.
Etiyopya’nın kuzeyindeki Tigray bölgesinde iki yıldır devam eden iç savaştan daha sonra günlük yaşama damgasını vuran açlık ve makûs beslenme realitesi işte bu.
Aslında çatışmalara son veren bir barış mutabakatı imzalandı lakin iki yıllık savaşın tesirleri hala yaşanıyor.
Ağustos ayında Birleşmiş Milletler tarafınca hazırlanan bir raporda Tigray’da beş yaşın altındaki her üç çocuktan birinin yetersiz beslendiği varsayım ediliyordu.
Etiyopya federal hükümetine bağlı askerlerle Tigray’daki milisler içindeki çatışmalar devam ederken, Etiyopya ordusu kuzeydeki bu bölgeyi abluka altına almış ve besin yardımı gitmesini büyük ölçüde engellemişti.
Yiyecek yok, ilaç yok
Yetersiz beslenme problemleri yaşayan Makda ikinci defa hastanede
Makda, iç savaşla yaşıt bir kız çocuğu fakat annesi Hiwot’un kucağında hayli daha küçük bir bebek üzere görünüyor.
Çok rahatsız ve karnı epeyce şiş.
Annesi Hiwot, “Yiyecek bulmak epeyce zorlaştı. Günde bir öğün yemek bile hayli güçleşti” diyor.
Fakat Makda hastaneye yatırıldıktan daha sonra kötüleşmeye başlamış.
Hiwot, “Geçen yıl da birebir sebeple hastaneye yatırdım onu. hiçbir yardım alamadık. Konuta elim boş döndüm” diye konuşuyor.
Aileleri, Haftom ve Makda’yı, Tigray bölgesinin başşehri Mekelle’deki hastaneye getirmişler. BBC, bir ay boyunca onları izledi, mülakatlar yaptı, kameraya aldı.
Geçtiğimiz Ağustos ayında hükümet güçleri ilerlemeyi sürdürünce Tigray bölgesi idaresi ateşkes yapmayı kabul etti.
Geçen ayın başında imzalanan barış muahedesinde Addis Ababa’daki Etiyopya idaresi, bölgeye daha hayli insani yardım göndermeyi de vaadediyor.
‘Gelen ilaçlar bir günde bitti’
Doktor Kibrom Gebreselasiye 15 yıldır Ayder Hastanesi’nde çalışıyor.
Burası yedi milyon nüfuslu Tigray’ın, en büyük kamu hastanesi.
Doktor Gebreselasiye “Her gün küçük çocuklar ve annelerinin acı çektiğini ve ağladığını görmek fazlaca ağır etkiliyor insanı” diyor ve ekiyor:
“Hastanemizde hayli sayıda çocuk öldü zira çocuk yetersiz beslendiğinde, onlara yalnızca yemek vermek yetmiyor. İlaç, antibiyotik, mineral desteği lazım ve elimizde bunlar yok.”
Doktor Kibrom Gebreselasiye iki yıl süren iç savaş sırasında hastaneyi ayakta tutmaya çalıştı
Bazı muhtaçlıklar gelmeye başlamış görünüyor fakat gereksinim karşısında hayli yetersiz kalıyor.
Doktor Gebreselasiye uzun vakit daha sonra Mekelle’ye birinci defa Kızılhaç’a ilişkin iki kamyon ile ilaç geldiğini söylüyor.
“Gelen ilaç hastalarımızın yarısına yalnızca bir gün yetti” diyor içini çekerek.
İlaç yardımının ulaşmadığı her gün, daha epeyce hasta ömrünü kaybediyor.
Doktor Kibrom Gebreselasiye “Kanser hastalarının durumu epeyce berbat mesela. Tigray’da hiçbir yerde kemoterapi yapılamıyor” diyor.
“Her gün, her hafta, kanser daha da ilerliyor. Başta tedavi edilebilir bir evredeyken, artık müdahalenin yarar etmeyeceği bir seviyeye geliyor. Ağır hastalar için her gün, her saat önemli” diye ekliyor.
Yardımlar nerede?
Kasım ortasından Aralık ayının birinci haftasına kadar Etiyopya hükümeti ve yardım kuruluşları bölgeye yiyecek, barınak ve ilaç yardımı taşıyan 1600’den çok kamyon gönderdi.
Sadece Memleketler arası Kızılhaç, Mekelle’ye Kasım ayı ortasından beri 38 kamyon yardım gönderdiğini ve yeni yardımların da yolda olduğunu söylüyor.
Kızılhaç’ın Etiyopya’daki sözcüsü Jude Fuhnwi, “Bütün insani yardım kuruluşları gayret gösteriyor fakat gereksinimlerin boyutları karşısında bunlar yetersiz kalıyor” dedi.
Gerçekten muhtaçlıklar dev boyutlarda.
Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Besin Programı, Tigray’a altı ay boyunca her hafta 2,1 milyon beşere yetecek acil besin yardımı göndermeyi hedefliyor. Program, şu ana kadar maksadını tutturabildiğini deklare etti.
Dünya Besin Programı Etiyopya Sorumlusu Claude Jibidar, “Barış mutabakatı imzalandığından beri pek epeyce şey daha kolaylaştı” diyor ve ekliyor:
“İki yıl süren savaştan daha sonra bir gecede olağana dönmeyi beklemiyoruz.”
Tigray’ın başşehri Mekelle hâlâ Tigray hükümetinin kontrolünde lakin Etiyopya federal güçleri de kuzeyde birtakım bölgeleri kontrol altında tutuyor.
Mekelle’deki Ayder Hastanesi’nin bir öbür kısmında konuştuğumuz emekli öğretmen Fikadu Jember diyabet hastası olduğunu ve üç aydır ilaçlarının bulunmadığını anlatıyor:
“Buraya tedavi için geliyoruz lakin aygıtların birçok çalışmıyor. Diğer yerleri de deniyoruz lakin abluka yüzünden hiçbir yerde bir şey bulunmuyor.
“pek fazlaca kişi bu yüzden ölüyor. Barış muahedesi imzalanınca ilaç gelir demiştik lakin çabucak hemen bir şey geldiği yok.”
Fikadu Jember şeker hastası ve barış ile bir arada ilaçlarını temin edebilmeyi umuyor
Doktorlar en temel gereçleri bulamıyor.
Doktor Kibrom Gebreselasiye, “Ameliyat eldiveni yetersiz. Tıpkı eldiveni yıkayıp kimi vakit üç defa kullanmak zorunda kalıyoruz” diyor.
“Kan nakli yapamıyoruz zira kan torbamız yok. ötürüsıyla bir hastanın kana muhtaçlığı olduğunu biliyorsak, o ameliyatı yapamıyoruz” diye ekliyor.
Elektrik geldi
Aynı hastanede çalışan ismini vermek istemeyen bir tabip da gelen ilaçların epeyce yetersiz olduğunu söylüyor.
“Hastane yaralı askerler ve sivil hastalarla dolu. Birçoklarına yardımcı olamıyoruz” diyor.
Aynı hekim barış mutabakatından bu yana tek olumlu gelişimin merkezi hükümetin, Mekelle’nin elektriğini bir daha bağlaması olduğunu söylüyor.
Hastane yakında Twitter üzerinden HIV ilaçları ve testlerinin gelmeye başladığını bildirdi.
Fakat bütün bu yoklukların bedelini en korunaksız olanlar ödüyor.
Makda’nın annesi Hiwot, “Onun hoş bir geleceği olmasını istiyorum. Tek düşünebildiğim bu” diyor.
BBC Dünya Servisi
Küçük Haftom neredeyse beş yaşında.
İsmi Tigray lisanında “Zengin” manasına geliyor lakin o hala yaşına nazaran olağan tartının yarısı kadar.
Doktor Haftom’un ne kadar zayıf olduğunu göstermek için kazağını üst çekip pantolonunu indirirken, kenardaki annesi sessiz bir biçimde izliyor.
Anne, ismini vermek istemiyor.
Etiyopya’nın kuzeyindeki Tigray bölgesinde iki yıldır devam eden iç savaştan daha sonra günlük yaşama damgasını vuran açlık ve makûs beslenme realitesi işte bu.
Aslında çatışmalara son veren bir barış mutabakatı imzalandı lakin iki yıllık savaşın tesirleri hala yaşanıyor.
Ağustos ayında Birleşmiş Milletler tarafınca hazırlanan bir raporda Tigray’da beş yaşın altındaki her üç çocuktan birinin yetersiz beslendiği varsayım ediliyordu.
Etiyopya federal hükümetine bağlı askerlerle Tigray’daki milisler içindeki çatışmalar devam ederken, Etiyopya ordusu kuzeydeki bu bölgeyi abluka altına almış ve besin yardımı gitmesini büyük ölçüde engellemişti.
Yiyecek yok, ilaç yok
Yetersiz beslenme problemleri yaşayan Makda ikinci defa hastanede
Makda, iç savaşla yaşıt bir kız çocuğu fakat annesi Hiwot’un kucağında hayli daha küçük bir bebek üzere görünüyor.
Çok rahatsız ve karnı epeyce şiş.
Annesi Hiwot, “Yiyecek bulmak epeyce zorlaştı. Günde bir öğün yemek bile hayli güçleşti” diyor.
Fakat Makda hastaneye yatırıldıktan daha sonra kötüleşmeye başlamış.
Hiwot, “Geçen yıl da birebir sebeple hastaneye yatırdım onu. hiçbir yardım alamadık. Konuta elim boş döndüm” diye konuşuyor.
Aileleri, Haftom ve Makda’yı, Tigray bölgesinin başşehri Mekelle’deki hastaneye getirmişler. BBC, bir ay boyunca onları izledi, mülakatlar yaptı, kameraya aldı.
Geçtiğimiz Ağustos ayında hükümet güçleri ilerlemeyi sürdürünce Tigray bölgesi idaresi ateşkes yapmayı kabul etti.
Geçen ayın başında imzalanan barış muahedesinde Addis Ababa’daki Etiyopya idaresi, bölgeye daha hayli insani yardım göndermeyi de vaadediyor.
‘Gelen ilaçlar bir günde bitti’
Doktor Kibrom Gebreselasiye 15 yıldır Ayder Hastanesi’nde çalışıyor.
Burası yedi milyon nüfuslu Tigray’ın, en büyük kamu hastanesi.
Doktor Gebreselasiye “Her gün küçük çocuklar ve annelerinin acı çektiğini ve ağladığını görmek fazlaca ağır etkiliyor insanı” diyor ve ekiyor:
“Hastanemizde hayli sayıda çocuk öldü zira çocuk yetersiz beslendiğinde, onlara yalnızca yemek vermek yetmiyor. İlaç, antibiyotik, mineral desteği lazım ve elimizde bunlar yok.”
Doktor Kibrom Gebreselasiye iki yıl süren iç savaş sırasında hastaneyi ayakta tutmaya çalıştı
Bazı muhtaçlıklar gelmeye başlamış görünüyor fakat gereksinim karşısında hayli yetersiz kalıyor.
Doktor Gebreselasiye uzun vakit daha sonra Mekelle’ye birinci defa Kızılhaç’a ilişkin iki kamyon ile ilaç geldiğini söylüyor.
“Gelen ilaç hastalarımızın yarısına yalnızca bir gün yetti” diyor içini çekerek.
İlaç yardımının ulaşmadığı her gün, daha epeyce hasta ömrünü kaybediyor.
Doktor Kibrom Gebreselasiye “Kanser hastalarının durumu epeyce berbat mesela. Tigray’da hiçbir yerde kemoterapi yapılamıyor” diyor.
“Her gün, her hafta, kanser daha da ilerliyor. Başta tedavi edilebilir bir evredeyken, artık müdahalenin yarar etmeyeceği bir seviyeye geliyor. Ağır hastalar için her gün, her saat önemli” diye ekliyor.
Yardımlar nerede?
Kasım ortasından Aralık ayının birinci haftasına kadar Etiyopya hükümeti ve yardım kuruluşları bölgeye yiyecek, barınak ve ilaç yardımı taşıyan 1600’den çok kamyon gönderdi.
Sadece Memleketler arası Kızılhaç, Mekelle’ye Kasım ayı ortasından beri 38 kamyon yardım gönderdiğini ve yeni yardımların da yolda olduğunu söylüyor.
Kızılhaç’ın Etiyopya’daki sözcüsü Jude Fuhnwi, “Bütün insani yardım kuruluşları gayret gösteriyor fakat gereksinimlerin boyutları karşısında bunlar yetersiz kalıyor” dedi.
Gerçekten muhtaçlıklar dev boyutlarda.
Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Besin Programı, Tigray’a altı ay boyunca her hafta 2,1 milyon beşere yetecek acil besin yardımı göndermeyi hedefliyor. Program, şu ana kadar maksadını tutturabildiğini deklare etti.
Dünya Besin Programı Etiyopya Sorumlusu Claude Jibidar, “Barış mutabakatı imzalandığından beri pek epeyce şey daha kolaylaştı” diyor ve ekliyor:
“İki yıl süren savaştan daha sonra bir gecede olağana dönmeyi beklemiyoruz.”
Tigray’ın başşehri Mekelle hâlâ Tigray hükümetinin kontrolünde lakin Etiyopya federal güçleri de kuzeyde birtakım bölgeleri kontrol altında tutuyor.
Mekelle’deki Ayder Hastanesi’nin bir öbür kısmında konuştuğumuz emekli öğretmen Fikadu Jember diyabet hastası olduğunu ve üç aydır ilaçlarının bulunmadığını anlatıyor:
“Buraya tedavi için geliyoruz lakin aygıtların birçok çalışmıyor. Diğer yerleri de deniyoruz lakin abluka yüzünden hiçbir yerde bir şey bulunmuyor.
“pek fazlaca kişi bu yüzden ölüyor. Barış muahedesi imzalanınca ilaç gelir demiştik lakin çabucak hemen bir şey geldiği yok.”
Fikadu Jember şeker hastası ve barış ile bir arada ilaçlarını temin edebilmeyi umuyor
Doktorlar en temel gereçleri bulamıyor.
Doktor Kibrom Gebreselasiye, “Ameliyat eldiveni yetersiz. Tıpkı eldiveni yıkayıp kimi vakit üç defa kullanmak zorunda kalıyoruz” diyor.
“Kan nakli yapamıyoruz zira kan torbamız yok. ötürüsıyla bir hastanın kana muhtaçlığı olduğunu biliyorsak, o ameliyatı yapamıyoruz” diye ekliyor.
Elektrik geldi
Aynı hastanede çalışan ismini vermek istemeyen bir tabip da gelen ilaçların epeyce yetersiz olduğunu söylüyor.
“Hastane yaralı askerler ve sivil hastalarla dolu. Birçoklarına yardımcı olamıyoruz” diyor.
Aynı hekim barış mutabakatından bu yana tek olumlu gelişimin merkezi hükümetin, Mekelle’nin elektriğini bir daha bağlaması olduğunu söylüyor.
Hastane yakında Twitter üzerinden HIV ilaçları ve testlerinin gelmeye başladığını bildirdi.
Fakat bütün bu yoklukların bedelini en korunaksız olanlar ödüyor.
Makda’nın annesi Hiwot, “Onun hoş bir geleceği olmasını istiyorum. Tek düşünebildiğim bu” diyor.