İran’da ahlak polisiyle ilgili belirsizlik: Başsavcı ‘Lağvedildi’ diyor, hükümet reddediyor

bencede

New member
Siavash Ardalan ve Marita Moloney | BBC Farsça Servisi ve BBC News


İran’da İslami kıyafet yönetmeliğini uygulamakla nazaranvli ahlak polisinin kapatılıp kapatılmadığı konusundaki belirsizlik sürüyor.



Başsavcı Muhammed Cafer Montazeri, Pazar günü bir aktiflikte yaptığı konuşmada ahlak polisinin lağvedildiğini söylemişti.



Fakat hükümet bunu doğrulamadı. Mahallî medya da başsavcının kelamlarının yanlış ‘yorumlandığını’ yazdı.


Mahsa Amini isimli 22 yaşındaki bir hanımın, Eylül’de ‘başörtüsünü düzgün takmadığı’ sebebi öne sürülerek ahlak polisi tarafınca gözaltına alındıktan üç gün daha sonra hayatını yitirmesi ülke çapında protestoların başlamasına niye olmuştu.



Ahlak polisinin Amini’nin başına vurduğu söyleniyor. Fakat polis Amini’nin kalp krizi geçirdiğini öne sürüyor.



Amini’nin vefatından daha sonra başlayan aksiyonlar, hükümet aksisi protestolara dönüşmüştü. Hükümetin ‘isyan’ diye nitelediği aksiyonlarda göstericiler, yoksulluk, işsizlik, eşitsizlik, adaletsizlik ve yolsuzluğu protesto ettiğini söylüyor.



Hâlâ devam eden aksiyonlarda şimdiye kadar yüzlerce kişi hayatını kaybetti.


İran’da 1979 İslam İhtilali’nden bu yana farklı “ahlak polisi” (İrşat Devriyeleri) üniteleri misyon yaptı. Şimdiki ahlak polisinin devriyeleri 2006’da başladı. Bu polisler, sokaklarda bayanların İslami kurallara giyinip giyinmediğini denetliyor.



Başlarını örtmeleri ve uzun kıyafetler giymeleri istenen bayanların yırtık kot pantolon, şort ya da “uygunsuz” kabul edilen öbür kıyafetleri giymeleri yasak.



Başsavcı Muhammed Cafer Montazeri’ye Pazar günkü dini aktiflikte ahlak polisi soruldu.



Montazeri “Ahlak polisinin yargıyla ilgisi olmadığını, kurulduğu yer tarafınca lağvedildiğini” söylemiş oldu.



Başsavcı tıpkı vakitte yargının toplumun davranışlarını izlemeye devam edeceğini vurguladı.



İrşat Devriyeleri polis gücünün bir modülü ve İçişleri Bakanlığı’na bağlı.



BBC ve diğer yabancı medya kuruluşlarının başsavcının açıklamalarını yayımlamasından daha sonra devlet kontrolündeki yayın organlarında aksi tarafta haberler yer aldı.



Arapça yayın yapan Al-Alam televizyonu, “Bazılarının başsavcının açıklamalarını yanlış yansıtmaya çalıştığını” savunarak “Başsavcı, yalnızca kurulduğundan bu yana İrşat Devriyeleri’nin yargıyla irtibatı olmadığını söylemiş oldu” dedi.



Muhafazakar çizgideki Öğrenci Haber Ağı (SNN) de “yanlış manşetler”e gönderme yaparak “İran’da başörtüsünün hâlâ mecburî olduğunu” duyurdu.



Fakat ıslahat yanlısı Şark gazetesi Tahran polis gücünün ahlak polisinin tasfiye edilip edilmediğiyle ilgili soruları “geçiştirdiğini” yazdı.



İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir Abdullahyan’a da Sırbistan ziyareti sırasında bu soru soruldu.



Abdullahyan, bu haberleri ne doğruladı ne de yalanladı ve “Her şey demokrasi ve özgürlük çerçevesinde ilerliyor” demekle yetindi.


Doğrulanması halinde ahlak polisinin lağvedilmesi protestoculara verilmiş bir taviz olacak. Lakin bunun protestoları durdurmayabileceği belirtiliyor.



İranlı bir bayan BBC’ye “Hükümetin ahlak polisini kapatması şovların sona ereceği manasına gelmiyor. ‘Hükümetin başörtüsü şahsi tercihtir’ demesi bile kâfi değil. Beşerler İran’ın bu hükümetle bir geleceği olmadığını biliyor. Toplumun her kesiti; ılımlısı, muhafazakarı haklarını geri istiyor” dedi.



Başka bir bayan ise “Bizim için artık başörtüsü bir sıkıntı değil. aslına bakarsan 70 gündür dışarı başörtüsüz çıkıyoruz. Şu anda bir ihtilal yaşanıyor. İhtilali başörtüsü başlattı ve diktatörün vefatı ve rejim değişikliğinden azını kabul etmiyoruz” diye konuştu.
 
Üst