Mehter Marşını Kim Yasakladı ?

Irem

New member
Mehter Marşı ve Yasaklanması Hakkında Bir İnceleme

Mehter Marşı Nedir?

Mehter Marşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri bandosunun çaldığı ve askeri törenlerde sıklıkla kullanılan geleneksel bir müzik türüdür. Bu marşlar, Osmanlı'nın askeri kültürünün bir yansıması olarak, savaş zamanlarında askerleri coşturmak, moral vermek ve düşmana gözdağı vermek amacıyla çalınırdı. Mehter, askeri bandoların kökeni olarak kabul edilen en eski topluluklardan biridir. Günümüzde de birçok mehter takımı, bu geleneksel müziği yaşatmak amacıyla konserler vermekte ve etkinliklerde yer almaktadır.

Mehter Marşını Kim Yasakladı?

Mehter Marşı'nın yasaklanması, Osmanlı İmparatorluğu'nun sona erdiği ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu döneme dayanmaktadır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında, Osmanlı İmparatorluğu'na ait olan pek çok sembol, kurum ve gelenek, yeni kurulan Türk devleti tarafından modernleşme adına terk edilmek istenmişti. Bu bağlamda, Mehter Marşı da yasaklanan unsurlar arasında yer aldı. Yasaklama kararı, özellikle Cumhuriyet’in ilk yıllarında, Türk toplumunun Batılılaşma ve modernleşme çabalarının bir parçası olarak görülmüştür.

Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde kurulan Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı İmparatorluğu'nun geleneksel ve eskiyen unsurlarından kurtulmayı hedefliyordu. Bu çerçevede, Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri müziği olan Mehter Marşı da dönemin modernleşme anlayışına aykırı olarak kabul edildi. 1924 yılında, Mehter Marşı'nın resmi olarak yasaklanması, dönemin askeri ve kültürel reformlarına bir tepkiydi.

Mehter Marşı'nın Yasaklanmasının Sebepleri

Mehter Marşı'nın yasaklanmasının temel sebeplerinden biri, dönemin reformist zihniyetine dayanmaktadır. Atatürk ve Cumhuriyet hükümeti, Batılılaşma ve modernleşme politikalarını benimsemiş ve Osmanlı'dan kalan pek çok unsuru terk etmeye karar vermiştir. Mehter Marşı, Osmanlı askeri kültürünün bir sembolü olarak, bu modernleşme çabalarına engel teşkil ediyordu.

Bir diğer sebep ise, Mehter'in tarihi ve kültürel bağlamı ile ilgiliydi. Mehter Marşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri zaferlerini ve güç gösterilerini simgeliyor, bu da Cumhuriyet'in yeni kurulan kimliğiyle uyumlu değildi. Aynı şekilde, mehter takımının çaldığı marşlar genellikle savaşla ve askeri zaferlerle özdeşleştirildiği için, barışçıl bir devlet kurma hedefiyle örtüşmüyordu.

Bununla birlikte, dönemin askeri düzeni de Mehter Marşı'nın yasaklanmasının sebeplerindendir. Osmanlı döneminin askeri hiyerarşisi ve gelenekleri, yeni Cumhuriyet'in istekleri doğrultusunda hızla değiştirilmek istenmiş, bu çerçevede Mehter Marşı da geride bırakılmak istenmiştir.

Mehter Marşı'nın Yasaklanmasının Ardındaki Politik Yaklaşım

Cumhuriyet’in ilk yıllarında, Türk halkının Batılı normlarla uyumlu bir şekilde modernleşmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda, eskiye ait gelenekler, semboller ve ritüeller terk edilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri ve kültürel unsurlarının kaldırılması, yeni neslin Batılı bir eğitim alması ve uluslararası düzeyde kabul görmesi adına önemli bir adımdı. Mehter Marşı da, bu politik yaklaşımın bir sonucu olarak yasaklanmıştır.

Mehter Marşı'nın Yasaklanmasının Sonrasındaki Gelişmeler

Mehter Marşı'nın yasaklanmasının ardından, halk arasında Mehter Marşı ve mehter takımları bir süre unutulmuş gibi görünmüştür. Ancak, 1990'lı yılların sonlarına doğru, kültürel mirası yeniden keşfetme ve koruma anlayışı ile birlikte Mehter Marşı'na olan ilgi artmıştır. 1992 yılında, İstanbul'da kurulan Mehter Takımı, Mehter Marşı'nı yeniden halkla buluşturmuş ve geleneksel müziğin yeniden canlanmasına öncülük etmiştir.

Bu dönemde, Mehter Marşı'nın bir sembol olarak yeniden popülerleşmesi, yalnızca müzikal bir mirasın yaşatılması değil, aynı zamanda kültürel bir diriliştir. Bugün Mehter Takımları, kültürel etkinliklerde ve özel organizasyonlarda yer almakta, Mehter Marşı ise Türk halkının geçmişine ait önemli bir müziksel miras olarak yaşatılmaktadır.

Mehter Marşı ve Günümüz

Bugün Mehter Marşı, sadece askeri bir müzik türü olmanın ötesinde, Türk kültürünün bir parçası olarak kabul edilmektedir. Mehter Marşı'nın yasaklanması ve sonrasında yaşanan bu kültürel yeniden doğuş, tarihsel bir sürecin anlatısıdır. Türkiye Cumhuriyeti'nin modernleşme çabaları, birçok eski geleneği terk etmeyi gerektirmiş olsa da Mehter Marşı gibi unsurlar zamanla halk arasında yeniden değer kazanmıştır. Günümüzde, Mehter Takımları, sadece askeri törenlerde değil, aynı zamanda kültürel etkinliklerde de yaygın bir şekilde yer almakta ve tarihsel bir miras olarak korunmaktadır.

Sonuç

Mehter Marşı'nın yasaklanması, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde modernleşme ve Batılılaşma çabalarının bir sonucu olarak görülmelidir. Ancak zaman içinde, bu geleneksel müziğin yeniden yaşatılması ve halk arasında popülerleşmesi, kültürel mirasın önemli bir parçası olarak kabul edilmesini sağlamıştır. Bugün Mehter Marşı, hem geçmişin izlerini taşır hem de Türk halkının tarihsel belleğinin bir sembolü olarak varlığını sürdürmektedir.
 
Üst