Beykozlu
New member
Barış ERKAYA
Bir şirketin bilançosunu tahlil ederken standart kimi oranları yahut kalemleri kullanmak kıyaslama yapmak açısından değerli. Lakin kelam konusu olan devir çabucak bir pandemi sonraki ve dahası da enfl asyonun hem Türkiye’de tıpkı vakitte dünyada yükseldiği bir dönemse bu durumda şirketlerin geleceği açısından farklı birtakım kriterlerin daha öne çıkabileceğini düşünmek gerekiyor. Örneğin doların TL karşısında paha kazandığı bir devirde ihracat yapan şirketleri, TL ile maliyetlenenleri, enflasyondaki yükselişten en epey yarar sağlayanları, TL ile borçlananları vs vs… Bu listeyi onlarcasıyla daha uzatmak mümkün. İlerleyen haftalarda tüm bu kriterlerde öne çıkan şirketleri de birer birer Borsa Tahlil sayfasında tahlil edeceğiz. Ama hepsinin ötesinde enfl asyonist ortamda parayı elinde tutabilen şirketler hiç kuşku yok ki epey önemli bir fırsat kapısına girmiş durumda.
Bilanço tahlillerinde aslında yüksek nakit tutmak öteki kriterlerle birlikte de kıymetlendirilmek zorunda. Nakdi atıl biçimde tutan bir şirket olup olmadığı yani verimsiz kullanıp kullanmadığı üzere öteki kriterler de değerli. Lakin o denli ya da bu biçimde şirketlerin elindeki nakit oranı, şu periyotta öbür tüm bileşenlerden bağımsız epeyce önemli bir güç manasına geliyor. Şirketin nakit yaratma gücü, enfl asyonist devrin yaratabileceği fırsatları her an değerlendirebilecek ve yaşanabilecek sert dalgalanmalardan fırsat çıkarabilecek bir potansiyel manasına da geliyor.
Bu niçinle Borsa İstanbul’da süreç goren şirketleri nakit oranlarına nazaran sıralamaya tabi tuttuk. Şirketlerin bulundukları kesimlerin farklı özsermaye birikimine muhtaçlık duyması (yani kimi kesimler düşük özsermaye ile çalışma muhtaçlığı gerektirirken kimileri epey daha yüksek özsermaye gerektirebilir) niçiniyle daha sağlıklı bir kıyaslama olabilmesi açısından da ellerindeki nakitleri piyasa kıymetleri ile oranlamayı tercih ettik.
İLK DİKKAT ÇEKENLER
Bu açıdan bakıldığında Borsa İstanbul’un piyasa bedeline oranla en yüksek nakit bulunduran şirketi İpek Doğal Güç çıktı. Piyasa pahasının yüzde 97’si kadar nakdi bulunan İpek Doğal Enerji’yi bir başka güç şirketi Ak Güç yüzde 94’lük oranla izledi. İndeks Bilgisayar piyasa kıymetinin yüzde 91’i kadar nakde sahipken, yüzde 87’lik oranlarıyla Tek- Arka Turizm ve Anadolu Efes sıralamada üstte yer alan öteki iki şirket oldu.
Borsa İstanbul’da şu ana kadar bilançosunu açıklamış şirketler içinde elindeki nakdin piyasa pahasına oranı yüzde 20’nin üzerinde olan 52 şirket bulunuyor.
NAKİT ORANI YÜKSEK ANCAK NAKİT YARATMA GÜCÜ?
Öte yandan bu oranın tek başına kâfi olduğunu düşünmek de pek mantıklı değil. Şirket nakit yaratma ya da nakdi tutma gücünü sürdürebiliyor mu? Bu da bakılması gereken bir öbür mevzu üzere görünüyor. Örneğin İpek Doğal Güç her ne kadar en yüksek nakit oranına sahip şirket olarak dorukta yer alsa da elindeki nakit ölçüsünün 2021 yılsonu bilançosunda göre yüzde 42 azaldığı gözden kaçmıyor. Buna karşılık örneğin Bursa Çimento geçen yıla bakılırsa yüzde 141’lik, Sanko Pazarlama yüzde 122’lik, Alcatel Lucent yüzde 93’lük, Coca Cola İçecek yüzde 89’luk, Derimod ise yüzde 83’lük nakit artışıyla dikkat çeken şirketler.
NAKİT GÜCÜYLE ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER
Sektörel bazda bakıldığında ise metal ana sanayii dalında faaliyet gösteren 6 şirket, en yüksek nakit oranına sahip şirketler sıralamasında öne çıkıyor. 5 perakende ticaret şirketinin sıralamada olması ise fazlaca şaşırtan değil. Ulaştırma, petrol, içecek, güç, güçlü tüketim nakit gücü yüksek şirketler listesinde öne çıkan başka kesimler. Bu ortada bir dipnot olarak esasen yapısı itibariyle nakitle çalışmak zorunda olan gayrimenkul yatırım iştirakleri, bankalar, sigorta şirketleri, teşebbüs sermayesi yatırım iştirakleri, yatırım iştirakleri, aracı kurumlar üzere finansal kurumlar değerlendirmenin haricinde tutuldu. Lakin tüm bu kurumlar da dahil edilerek şu ana kadar bilançosunu açıklayan 428 Borsa İstanbul şirketinin tamamını değerlendirmeye aldığımda borsa şirketlerinin nakit bedelleri 1 trilyon 693 milyar TL’ye ulaşmış durumda.
Bir şirketin bilançosunu tahlil ederken standart kimi oranları yahut kalemleri kullanmak kıyaslama yapmak açısından değerli. Lakin kelam konusu olan devir çabucak bir pandemi sonraki ve dahası da enfl asyonun hem Türkiye’de tıpkı vakitte dünyada yükseldiği bir dönemse bu durumda şirketlerin geleceği açısından farklı birtakım kriterlerin daha öne çıkabileceğini düşünmek gerekiyor. Örneğin doların TL karşısında paha kazandığı bir devirde ihracat yapan şirketleri, TL ile maliyetlenenleri, enflasyondaki yükselişten en epey yarar sağlayanları, TL ile borçlananları vs vs… Bu listeyi onlarcasıyla daha uzatmak mümkün. İlerleyen haftalarda tüm bu kriterlerde öne çıkan şirketleri de birer birer Borsa Tahlil sayfasında tahlil edeceğiz. Ama hepsinin ötesinde enfl asyonist ortamda parayı elinde tutabilen şirketler hiç kuşku yok ki epey önemli bir fırsat kapısına girmiş durumda.
Bilanço tahlillerinde aslında yüksek nakit tutmak öteki kriterlerle birlikte de kıymetlendirilmek zorunda. Nakdi atıl biçimde tutan bir şirket olup olmadığı yani verimsiz kullanıp kullanmadığı üzere öteki kriterler de değerli. Lakin o denli ya da bu biçimde şirketlerin elindeki nakit oranı, şu periyotta öbür tüm bileşenlerden bağımsız epeyce önemli bir güç manasına geliyor. Şirketin nakit yaratma gücü, enfl asyonist devrin yaratabileceği fırsatları her an değerlendirebilecek ve yaşanabilecek sert dalgalanmalardan fırsat çıkarabilecek bir potansiyel manasına da geliyor.
Bu niçinle Borsa İstanbul’da süreç goren şirketleri nakit oranlarına nazaran sıralamaya tabi tuttuk. Şirketlerin bulundukları kesimlerin farklı özsermaye birikimine muhtaçlık duyması (yani kimi kesimler düşük özsermaye ile çalışma muhtaçlığı gerektirirken kimileri epey daha yüksek özsermaye gerektirebilir) niçiniyle daha sağlıklı bir kıyaslama olabilmesi açısından da ellerindeki nakitleri piyasa kıymetleri ile oranlamayı tercih ettik.
İLK DİKKAT ÇEKENLER
Bu açıdan bakıldığında Borsa İstanbul’un piyasa bedeline oranla en yüksek nakit bulunduran şirketi İpek Doğal Güç çıktı. Piyasa pahasının yüzde 97’si kadar nakdi bulunan İpek Doğal Enerji’yi bir başka güç şirketi Ak Güç yüzde 94’lük oranla izledi. İndeks Bilgisayar piyasa kıymetinin yüzde 91’i kadar nakde sahipken, yüzde 87’lik oranlarıyla Tek- Arka Turizm ve Anadolu Efes sıralamada üstte yer alan öteki iki şirket oldu.
Borsa İstanbul’da şu ana kadar bilançosunu açıklamış şirketler içinde elindeki nakdin piyasa pahasına oranı yüzde 20’nin üzerinde olan 52 şirket bulunuyor.
NAKİT ORANI YÜKSEK ANCAK NAKİT YARATMA GÜCÜ?
Öte yandan bu oranın tek başına kâfi olduğunu düşünmek de pek mantıklı değil. Şirket nakit yaratma ya da nakdi tutma gücünü sürdürebiliyor mu? Bu da bakılması gereken bir öbür mevzu üzere görünüyor. Örneğin İpek Doğal Güç her ne kadar en yüksek nakit oranına sahip şirket olarak dorukta yer alsa da elindeki nakit ölçüsünün 2021 yılsonu bilançosunda göre yüzde 42 azaldığı gözden kaçmıyor. Buna karşılık örneğin Bursa Çimento geçen yıla bakılırsa yüzde 141’lik, Sanko Pazarlama yüzde 122’lik, Alcatel Lucent yüzde 93’lük, Coca Cola İçecek yüzde 89’luk, Derimod ise yüzde 83’lük nakit artışıyla dikkat çeken şirketler.
NAKİT GÜCÜYLE ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER
Sektörel bazda bakıldığında ise metal ana sanayii dalında faaliyet gösteren 6 şirket, en yüksek nakit oranına sahip şirketler sıralamasında öne çıkıyor. 5 perakende ticaret şirketinin sıralamada olması ise fazlaca şaşırtan değil. Ulaştırma, petrol, içecek, güç, güçlü tüketim nakit gücü yüksek şirketler listesinde öne çıkan başka kesimler. Bu ortada bir dipnot olarak esasen yapısı itibariyle nakitle çalışmak zorunda olan gayrimenkul yatırım iştirakleri, bankalar, sigorta şirketleri, teşebbüs sermayesi yatırım iştirakleri, yatırım iştirakleri, aracı kurumlar üzere finansal kurumlar değerlendirmenin haricinde tutuldu. Lakin tüm bu kurumlar da dahil edilerek şu ana kadar bilançosunu açıklayan 428 Borsa İstanbul şirketinin tamamını değerlendirmeye aldığımda borsa şirketlerinin nakit bedelleri 1 trilyon 693 milyar TL’ye ulaşmış durumda.