New York Times: ABD sessiz bir biçimde Türkiye’ye S-400’leri Ukrayna’ya göndermesini teklif etti, Türkiye Rusya’nın amacı olmaktan telaşlı

bencede

New member
Melis Karaca

Rusya’nın Ukrayna işgalinde dördüncü haftaya girilirken The New York Times (NYT) gazetesinde yayımlanan bir makale, ABD idaresinin Ukrayna’ya askeri dayanak sağlamakla, Rusya tarafınca bir amaç hâline gelmek içinde “ince bir çizgide olduğu” görüşünü aktardı. Makalede, ABD’li yetkililerin Türkiye’ye Rus imali hava savunma sistemi S-400’leri Ukrayna’ya gönderme teklifiyle ilgili olarak “Türkiye’nin F-35 programına bir daha girmesini sağlayabilir” tabiri kullanıldı.

The New York Times’daki Mark Mazzetti, Helene Cooper, Julian E. Barners ve David E. Sanger imzalı,“ABD için Rusya’yla yüzleşirken muhakkak belgisiz denge” başlıklı makalede, ABD’nin Rusya-Ukrayna savaşındaki rolünün Ukrayna’ya yardım etmek ile Moskova’yla çatışmadan kaçınmak içinde kalan kararlar ve fikir ayrılıkları karmaşasına niye olduğu açıklandı.

Rusya’nın başlatmış olduğu savaşın birinci haftalarında ABD’nin Ukrayna’ya tanksavar silahlar gönderdiği fakat savaş uçağı göndermediği, Ukrayna birliklerine yavaşça “kamikaze” atak dron’ları gönderdiği lakin Rusya’nın teknolojik avantajını azaltmak için siber savaş yürütmediği açıklandı. Makalede, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski’nin ısrarlı hava alanının kapatılması isteğinin de ABD idaresi tarafınca Rusya’yla savaşı genişleteceği için kabul edilmediği hatırlatıldı.

Makalede, Washington idaresinin Ukrayna’ya dayanak konusunda “ince bir çizgide” olduğu, kararlar ve fikir ayrılıkları karmaşası yaşandığı aktarıldı.

Yeni savaş başka cephelerde de bir daha hesaplamalar yapılmasına niye oldu” denilen makalede, şöyleki devam edildi: “Örneğin, ABD’li yetkililer Türkiye’nin Ukrayna’ya S-400 hava savunma sistemi sağlaması fikrini öne sürdü. Bu, Rus imali sistem, ABD’nin birkaç yıl evvel NATO müttefiği olan Türkiye’ye yaptırım uyguladığı sistem. Artık ABD’li diplomatlar, Türkiye’yi Rusya’yla dansından çekecek ve Ukraynalılara en kuvvetli hava savunma sistemlerinden birini sağlayacak bir yol (olarak) görüyor.”

Makalede, Beyaz Saray ve Pentagon ortasında Ukrayna’ya ulaştırılabilecek silahların memleketler arası hukuka uygunluğu üzerine de tartışmalar yapıldığı açıklandı. Öte yandan “sınırı aşmak” noktasında, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in kendi yorumları olacağına dair kaygılar olduğu anlatılan makalede, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Ukrayna’ya yardım eden ülkelerin bedel ödeyeceği, Ukrayna’ya silah taşıyan araçların yasal birer askeri gaye olarak görüleceğini içeren açıklaması hatırlatıldı.

Makalede, ABD’li yetkililerin Türkiye’nin S-400’leri Ukrayna’ya göndermesine ait fikri şu biçimde değerlendirildi:

“Bu teklif beraberinde Putin’in NATO’dan neyi kabul edebileceğine dair ve son senelerda Moskova’yla köprüler kurduğu görülen bir NATO müttefiğinin ittifaka ve Ukrayna’ya dayanak bağlılığını pekiştirmek için ne kadar ileri gitmeye istekli olduğunu göstermek için bir test olur.”

“Türkiye ziyaretinde gündeme getirildi”

Makalede, fikrin ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman’ın Türkiye ziyaretinde gündeme getirildiği belirtilirken diğer bir üst seviye ABD’li yetkili, ABD’nin bu teklifin Putin’i kızdıracağını bildiğini söylemiş oldu. Ukrayna’nın hâlihazırda Türk imali dron’lar (SİHA’lar) kullandığı fakat Türkiye’nin hava savunma sistemi sağlaması durumunda Rusya’nın maksadı olmaktan kaygı duyduğu açıklandı.

Makalede, Trump idaresi devrinde, Türkiye’nin S-400 alımına karşılık alıcısı ve kesim üreticilerinden olduğu F-35 programından çıkarıldığı hatırlatılarak “Ukrayna’ya hava savunma sistemi gönderme muahedesi, F-35 programına bir daha girmenin önünü açabilir” denildi.

Makale için ulaşılan ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yorum yapmayı reddettiği, Washington’daki Türkiye Büyükelçiliği’nin de geri dönmediği açıklandı.

“ABD sessiz bir biçimde teklif etti, Türkiye’den açıklama yok”

Makalenin müelliflerinden NYT Beyaz Saray ve ulusal güvenlik muhabiri David E. Sanger, Twitter üzerinden de kıymetlendirme yaptı. Sanger, şunları yazdı:

“ABD, sessiz bir biçimde Türkiye’ye Rusya’dan tedarik edilen S-400 hava savunma sistemlerini Ukrayna’ya, Rus uçaklarına karşı kullanmaları için gönderme teklifini iletti.

İkili bir oyun: Ukrayna’ya var olan kapasitesinin epey daha üstünde bir kapasite sunar ve bir NATO üyesinin Rus savunma sistemi almasına ait üç yıldır süren çok tatsız tartışmadan bir çıkış yolu olur. Türkiye kabul ederse, F-35 sevkiyatının da önü açılır. Türkiye’den çabucak hemen bir açıklama yok.”
 
Üst