OHAL ihlalleri Memleketler arası Çalışma Örgütü raporunda

bencede

New member
Eray Görgülü

Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün (ILO) Uzmanlar Komitesi Raporu, Türkiye’de Kanun Kararında Kararnamelerle (KHK) kamudan ihraç edilen yaklaşık 126 bin kişinin tüzel durumunu bir defa daha gündeme getirdi. Raporda, işe dönüş talebi ile açılan davaların yüzde 88’inin reddedilmiş olması ile ilgili, “Yüksek sayıdaki ret davaları tasayla not edilmekle birlikte hüzünle karşılanmaktadır” denildi.

Ret davalarının oranı, “kaygıyla not edilmekte”

ILO’nun 2022 yılına ait Uzmanlar Komitesi Raporu kamuoyuna duyuruldu. Raporun Türkiye ile ilgili kısmında OHAL kapsamındaki ihraçlar ile iktidarın sendikal faaliyetlere bakışına yönelik tenkitlerde bulunuldu. Raporun “fevkalade Hal kararnameleri kapsamında kamu kesimindeki toplu işten çıkarmalar” başlıklı kısmında kamu dalındaki sendika üyesi ve bakılırsavlilerinin işten çıkarılma münasebetlerinin dikkatle incelendiği söz edildi.

Raporda Türkiye hükümeti tarafınca sunulan bilgiye bakılırsa KHK ile işten çıkarılan 126 bin 674 kişinin OHAL İnceleme Kurulu’na müracaat yaptığı bunlardan 14 bin 72’sinin işe iadesinin kabul edildiği, 101 bin 58’inin ise reddedildiği tabir edildi. Bu kapsamda 11 bin 544 müracaatın da çabucak hemen kararlaştırılmadığı vurgulandı.

Raporda, hükümet tarafınca verilen istatistiklerde sendika üye ve bakılırsavlilerinin sayısı hakkında bilgi verilmemiş bulunmasına ait “Komite, kederle karışlamaktadır” sözü kullanıldı. Ret davalarının oranına ait ise “Yüksek sayıdaki (mevcut durumda neredeyse yüzde 88) ret davalarını korkuyla not etmekle bir arada, Komite, İnceleme Komitesi’nin sendika üyeleri ve nazaranvlileriyle ilgili olumsuz kararlarının sayısı ve kararına yönelik bilgi eksikliğini de hüzünle karşılamaktadır” denildi.

Raporda ayrıyeten OHAL İnceleme Komitesi’nin ve onun kararlarını gözden geçiren idari mahkemelerin, sendika üyeleri ile vazifelilerinin işten çıkarılma münasebetlerini dikkatle incelemesi ve sendika dışı niçinlerle işten çıkarılan sendikalıların işe iade buyruğunu vermesi gerektiği hatırlatıldı.

İhraç edilen Eğitim-Sen üyelerinin yüzde 75’i işsiz

Raporda ayrıyeten kamu hizmetinden ihraç edilen Eğitim-Sen üyelerinin yaklaşık yüzde 75’inin hala işsiz olduğuna yönelik argümana da yer verildi. Hükümet tarafınca gereğince bilgi sunulmamış olması da “Komite, Hükümet tarafınca bu önemli ithama ait hiç bir bilgi sunulmamasını kederle karşılamakta ve Hükümet’in bu bahisle ilgili yorumlarını sunmasını bir kere daha talep etmektedir” tabiriyle eleştirildi.

Sendikal faaliyetlerle ilgili ayrıyeten KESK’e ait şu tespite de yer verildi: “Komite, sunduğu gözlemlerde KESK’in, üyelerinin transfer edildiği ve yerlerinin değiştirildiğine yönelik yeni savlarda bulunduğunu kaydetmektedir. Komite, Hükümet’in, KESK’in kelam ettiği tüm transferlerin hizmet gerekleri doğrultusunda mecburî olarak yapıldığı ve sendikalaşma özgürlüğüne halel getirmeye yönelik ayrımcılıkların ulusal mevzuata alışılmamış olacağı istikametindeki beyanını kaydetmektedir.” Raporda, komitenin Hükümet’ten, sendikalaşma özgürlüğüne halel getirmeye yönelik ayrımcılık uygulamaları konusunda toplumsal taraflarla yakın bağlantılar kurmaya yönelik atılan somut adımlarla ilgili bilgi talep ettiği de lisana getirildi.

“Sendikal faaliyetler hata kapsamında değerlendirildi”

DW Türkçe, raporun yayınlanmasının akabinde sendikal faaliyetleri niçiniyle kamudan ihraç edilenleri dinledi. Eğitim-Sen Merkez Yürütme Şurası üyesi Ahmet Karagöz de onlardan biri. Karagöz, yaklaşık 6 yıldır hukuk uğraşı veriyor. 29 Ekim 2016 tarihinde çıkarılan KHK ile ihraç edildiğini belirten Karagöz, “Halen niye ihraç edildiğimi bilmiyorum” dedi. Sendikal faaliyetlerini sürdüren Karagöz, “Hukukta en temel hak, savunma hakkıdır. Savunma hakkı dahi tanınmadan ihraç edildik. Olağan ki ihraç edilen yalnızca ben değilim. Bin 602 üyemiz farklı KHK’lerle ihraç edildi” dedi.

Bilhassa 15 Temmuz darbe teşebbüsü daha sonrasında iktidarın Eğitim-Sen’e yönelik yönelimleri olduğunu lisana getiren Karagöz, “Örgütümüzün sendikal faaliyetleri kabahat kapsamında değerlendirildi. Üyelerimiz, açığa alındı, ihraç edildi, sürgün edildi. Gözaltına alındı, tutuklanan üyelerimizin de olduğunu bilhassa tabir etmek isterim” diye konuştu.

“OHAL Kurulu, bizleri oyalıyor”

15 Temmuz daha sonrasında Eğitim-Sen’e üye 11 bin 400 kişinin idari süreç yapılmadan evvel açığa alındığını daha sonrasında yürüttükleri çaba kararında bu bireylerin büyük kısmının misyona iade edildiğini belirten Karagöz, “daha sonrasında benim de ortasında olduğum bin 602 üye ve yöneticimiz ihraç edildi” dedi. İktidarın hala ihraç sebeplerini kendileriyle paylaşmadığını belirten Karagöz, “Anayasa Mahkemesi’nin sonucuna karşın Barış İmzacısı olarak bilinenlerden Eğitim-Sen üyesi 340 arkadaşımızın tamamına ret verildi” sözünü kullandı. Bunun haricinde 480’e yakın Eğitim-Sen üyesinin belgesinin hala kurulda beklediğine dikkat çeken Karagöz, “OHAL Komitesi, bizleri oyalıyor” dedi. Sendikal hareket ve faaliyetlerin her vilayette farklı değerlendirildiğini de vurgulayan Karagöz, şöyleki devam etti: “Bazı vilayet ulusal eğitim müdürleri yaptığımız hareket ve aktiflikleri sendikal faaliyet kapsamında değerlendirirken, kimi vilayet ulusal eğitim müdürleri ise hata kapsamında değerlendirip hakkımızda isimli ve idari soruşturmalar başlattı.”

“Çok ağır süreçlerden geçiyoruz”

Türkiye’de KHK ile ihraç edilen on binlerce kamu nazaranvlisinden birisi de Barış İçin Akademisyenler bildirisini imzalayanlardan, KESK Memleketler arası Bağlantılar Uzmanı Osman Emekçi. ILO Uzmanlar Komitesi’nin hükümete ihlallerle ilgili sorular yönelttiğini ve cevaplarını aldıktan daha sonra raporu hazırladığına dikkat çeken Personel, “Raporda, çalışma örgütü uzmanlarının duyduğu telaşlar ve hükümetten talepleri yer alıyor” dedi. KHK ihraçları ile kamu bakılırsavlilerinin savunma hakkının elinden alındığını savunan Emekçi, “KHK ile ihraç edilen birisi, yalnızca çalışma hakkını kaybetmiyor. beraberinde seyahat hakkını, toplumsal garanti hakkını kaybediyor” dedi. Türkiye’nin ortasından geçtiği kutuplaşma periyodu niçiniyle beraberinde etiketlendiklerini belirten Emekçi, “Sosyal etraftan uzaklaşma, izole olma, ailevi alakalarının kopması, heyeti sistem olarak nitelendirilebilecek evliliklerin bitmesi üzere sonuçlarla karşılaşılıyor” diye konuştu. İhraçlar daha sonrası intihar edenlerin de olduğunu hatırlatan Emekçi, “Her birimiz fazlaca ağır süreçlerden geçiyor. Toplumsal garantiniz yoksa, geçiminizi sağlayamıyorsanız, özel bölümde de iş bulamadığınızda süreçler ağırlaşıyor” tabirini kullandı.

“Savunma hakkımız elimizden alındı”

120 binden çok kamu işçisinin ihraç edilmesinin kamu hizmetlerine olumsuz yansımasının olduğunu kaydeden Personel, “10 binlerce öğretmenin bir anda işinden olması eğitimin niteliğinde, binlerce hakim ve savcının ihraç edilmesi yargının işleyişinde olumsuz sonuçlara niye oluyor” dedi. Kendisinin de binlerce kamu vazifelisi üzere bir gecede isminin KHK listesinde yer almasıyla ihraç edildiğini kaydeden Personel, şunları söylemiş oldu: “Suçluluğu kanıtlanana kadar herkes günahsızdır. Bizim durumumuzda biz suçsuzluğumuzu kanıtlamaya çalışıyoruz. Savunma hakkımız elimizden alındı. Müracaat ile ilgili de düzenek yok. OHAL İnceleme Kurulu’na doküman sunmaktan diğer bir durum kelam konusu değil.” İhraçların bireyleri hayatında başka ayrı yaralar açtığını da belirten Personel, “Hem anne, birebir vakitte babası tıpkı ihraç edilen çocuklar var. Bu çocuklar toplumsal teminattan mahrum hale geliyor. Covid devrinde sıhhat hakkının ne kadar değerli olduğunu bir defa daha gördük. Bir kişinin ilanihaye kamu hizmetinden çıkarılması kozmik hukuka da aykırı” diye konuştu.
 
Üst