bencede
New member
Tarık Demirkan | Budapeşte
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, Macaristan Atom Güç Ajansı’nın tüm ön kontrol ve araştırmalarını tamamladığını ve Paks kentindeki nükleer santrale iki yeni reaktör eklemek için yeşil ışık yaktığını söylemiş oldu.
Dışişleri Bakanı Szijjarto, ön hazırlıklar boyunca ajansın projeyle ilgili 400 bin sayfalık evrakları tek tek incelediğini, reaktör inşaatının güvenlik de dahil her bakımdan ulusal ve memleketler arası kriterlere uygun olduğuna karar verildiğini deklare etti.
Bakana göre yeni nükleer reaktörünün inşaatına önümüzdeki haftalarda fiilen de başlanacak.
Rusya’nın nükleer güç kurumu Rosatom tarafınca inşaatı gerçekleştirilecek olan reaktörlerin 2030 yılında devreye girmesi planlanıyor.
Yeni reaktörlere niye muhtaçlık duyuldu?
Orta Macaristan’da Tuna uzunluğundaki kentlerden biri olan Paks kenti, 1969-87 yılları içinde inşa edilen ve dört reaktör içeren nükleer santralıyla Macaristan elektrik güç gereksiniminin yaklaşık yüzde 40’ını karşılıyor.
Daha da kıymetlisi, Macaristan yıllık elektrik güç tüketiminin yüzde 30’nu ithalat yoluyla karşılıyor ve bu oranla Avrupa’da elektrik gücünde dışarıya en bağımlı ülkeler sıralamasında birinci sıralarda yer alıyor.
Avrupa Birliği tarafınca öngörülen elektrik gücünde yüzde 90 karbonsuz üretim emeline ulaşılmasının yolunun Macaristan açısından Paks nükleer santralinin genişletilmesinden geçtiği, ülkede genel kabul bakılırsan bir kıymetlendirme.
Macar hükümeti 2014 yılında Rusya ile bir muahedeye varmış ve iki yeni reaktörün, bir vakit içinder Paks nükleer santralını inşa eden Rusya’nın Rosatom şirketi tarafınca gerçekleştirilmesi konusunda mutabakat doğmuştu.
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı daha sonrasında Rusya’ya karşı gündeme gelen yaptırımlar nükleer güç kesimini kapsamadığından Macaristan’da inşaat hazırlıkları sürecinde olan nükleer reaktör konusu tartışma konusu yapılmamıştı.
Muhalefet yeni reaktörlere niye karşı?
Macaristan’da muhalefet partileri Paks 2 ismiyle anılan iki yeni nükleer reaktörün Rusya tarafınca inşa edilmesine şiddetle karşı çıkıyor ve mukavelenin iptalini istiyor.
Muhalefetin uzlaşmaz tutumunun gerisinde Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı yatıyor.
Muhalefet, iki yeni reaktörün Rusya tarafınca inşa edilecek olmasını, Macaristan’ı uzun vadede güç bakımından büsbütün Rusya’ya bağlı hale getireceği kanısında.
“Moskova istediği vakit şalteri indirebilir” diyen muhalefet, bunun sebebi olarak da reaktörlerin Rus teknolojisi ile işletilmesini ve bu reaktörlerin çalışması için gerekli uranyumun Macaristan’daki yeni yataklardan bir daha Rus şirketleri tarafınca çıkarılmasını gösteriyor.
Yeni nükleer blokların inşasına karşı getirilen tezlerden biri de projenin mali çerçevesi. İki yeni nükleer blok Macaristan’a 12,5 milyar Euro’ya mal olacak ve bu meblağın 10 milyarı bir daha başka bir kredi mukavelesi uyarınca Rusya tarafınca karşılanacak.
Ancak muhalefet mukaveleye nazaran kredi için belirlenen faiz oranlarının milletlerarası piyasada bulunabilecek faiz oranlarından bir çok yüksek olduğunu sav ediyor.
Yeni mukavele hakkında tartışılan mevzuların pek birden fazla net bir biçimde ele alınamıyor, zira nükleer blokların inşaatı ile ilgili mukavelelerin detayları 30 yıllık bir süre için devlet sırrı olarak saklanacak, açıklanamayacak.
Hükümetin bu sonucu, çabucak sonrasında Anayasa Mahkemesi tarafınca da onaylandı.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, Macaristan Atom Güç Ajansı’nın tüm ön kontrol ve araştırmalarını tamamladığını ve Paks kentindeki nükleer santrale iki yeni reaktör eklemek için yeşil ışık yaktığını söylemiş oldu.
Dışişleri Bakanı Szijjarto, ön hazırlıklar boyunca ajansın projeyle ilgili 400 bin sayfalık evrakları tek tek incelediğini, reaktör inşaatının güvenlik de dahil her bakımdan ulusal ve memleketler arası kriterlere uygun olduğuna karar verildiğini deklare etti.
Bakana göre yeni nükleer reaktörünün inşaatına önümüzdeki haftalarda fiilen de başlanacak.
Rusya’nın nükleer güç kurumu Rosatom tarafınca inşaatı gerçekleştirilecek olan reaktörlerin 2030 yılında devreye girmesi planlanıyor.
Yeni reaktörlere niye muhtaçlık duyuldu?
Orta Macaristan’da Tuna uzunluğundaki kentlerden biri olan Paks kenti, 1969-87 yılları içinde inşa edilen ve dört reaktör içeren nükleer santralıyla Macaristan elektrik güç gereksiniminin yaklaşık yüzde 40’ını karşılıyor.
Daha da kıymetlisi, Macaristan yıllık elektrik güç tüketiminin yüzde 30’nu ithalat yoluyla karşılıyor ve bu oranla Avrupa’da elektrik gücünde dışarıya en bağımlı ülkeler sıralamasında birinci sıralarda yer alıyor.
Avrupa Birliği tarafınca öngörülen elektrik gücünde yüzde 90 karbonsuz üretim emeline ulaşılmasının yolunun Macaristan açısından Paks nükleer santralinin genişletilmesinden geçtiği, ülkede genel kabul bakılırsan bir kıymetlendirme.
Macar hükümeti 2014 yılında Rusya ile bir muahedeye varmış ve iki yeni reaktörün, bir vakit içinder Paks nükleer santralını inşa eden Rusya’nın Rosatom şirketi tarafınca gerçekleştirilmesi konusunda mutabakat doğmuştu.
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı daha sonrasında Rusya’ya karşı gündeme gelen yaptırımlar nükleer güç kesimini kapsamadığından Macaristan’da inşaat hazırlıkları sürecinde olan nükleer reaktör konusu tartışma konusu yapılmamıştı.
Muhalefet yeni reaktörlere niye karşı?
Macaristan’da muhalefet partileri Paks 2 ismiyle anılan iki yeni nükleer reaktörün Rusya tarafınca inşa edilmesine şiddetle karşı çıkıyor ve mukavelenin iptalini istiyor.
Muhalefetin uzlaşmaz tutumunun gerisinde Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı yatıyor.
Muhalefet, iki yeni reaktörün Rusya tarafınca inşa edilecek olmasını, Macaristan’ı uzun vadede güç bakımından büsbütün Rusya’ya bağlı hale getireceği kanısında.
“Moskova istediği vakit şalteri indirebilir” diyen muhalefet, bunun sebebi olarak da reaktörlerin Rus teknolojisi ile işletilmesini ve bu reaktörlerin çalışması için gerekli uranyumun Macaristan’daki yeni yataklardan bir daha Rus şirketleri tarafınca çıkarılmasını gösteriyor.
Yeni nükleer blokların inşasına karşı getirilen tezlerden biri de projenin mali çerçevesi. İki yeni nükleer blok Macaristan’a 12,5 milyar Euro’ya mal olacak ve bu meblağın 10 milyarı bir daha başka bir kredi mukavelesi uyarınca Rusya tarafınca karşılanacak.
Ancak muhalefet mukaveleye nazaran kredi için belirlenen faiz oranlarının milletlerarası piyasada bulunabilecek faiz oranlarından bir çok yüksek olduğunu sav ediyor.
Yeni mukavele hakkında tartışılan mevzuların pek birden fazla net bir biçimde ele alınamıyor, zira nükleer blokların inşaatı ile ilgili mukavelelerin detayları 30 yıllık bir süre için devlet sırrı olarak saklanacak, açıklanamayacak.
Hükümetin bu sonucu, çabucak sonrasında Anayasa Mahkemesi tarafınca da onaylandı.