bencede
New member
Rusya ordusunun yüz binlerce askerle dört koldan Ukrayna topraklarına girişiyle Avrupa’da ve hatta dünyada yeni bir periyot başladığı konusunda global stratejistler ve milletlerarası ilgiler bilimi uzmanları çoklukla hemfikirler.
Bu periyodun temel özellikleri Batı’nın önde gelen devletlerinin ortak bir tehdide karşı 2. Dünya savaşından bu yana görülmemiş bir süratle kenetlenmesi ve güçlerini harekete geçirmesi oldu.
Berlin duvarının yıkılmasının akabinde, Avrupa’da bir epey ülkede artık atıl yapısı niçiniyle gereksiz görülen ve “beyin mevti gerçekleşti” denilen NATO’ya da artık daha fazla bedel verilmeye başladı.
Avrupa Birliği kenetlendi
Avrupa Birliği (AB) ortasındaki yapısal ve kurumsal işleyişle ilgili bitmez tükenmez tartışmalar da askıya alındı. AB üyesi ülkeler şimdiye kadar görülmemiş bir süratle kararlar alıp Rusya’ya karşı can alıcı yaptırımlar uygulamaya başladı.
Avrupa Birliği, Rusya üzerinden yalnızca kendi topraklarına yönelik potansiyel egemenlik tehdidine karşı değil, Batı uygarlığının temel bedellerini amaç alan yıkım tehdidine karşı kenetlendiğine dair açıklamalar yaptı.
Amerika Birleşik Devletleri’nin, NATO’nun Rusya tehdidi altında olduğu öne sürülen Doğu Avrupa ülkelerine yaptığı askeri yardımları gereksiz nazarann Almanya, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın akabinde birkaç gün daha sonra Avrupa’nın şimdiye kadar gördüğü en büyük askeri yatırım bütçesini deklare etti.
Almanya’nın atağı önümüzdeki senelerda Avrupa’ya yalnızca silah sanayindeki büyük yatırımlar niçiniyle, yani yalnızca ekonomik olarak değil; Almanya’nın AB liderliğini askeri manada da eline alması niçiniyle damga vuracak çeşitten bir atak.
Avrupa Birliği’nin bir daha ortak adımlar atmaya başlaması, AB ortasında, birliğin yapısal özellikleri üzerine süren tartışmaları ve kimi ülkelerin kendi ulusal egemenliklerini tehlikede görmeleri niçiniyle gündeme gelen bölgesel ittifakları da silip atacak tipten.
Doğu Avrupa ülkeleri yol ayrımında
Bu bölgesel ittifakların en kayda pahası V4 ülkeleri olarak anılan Orta ve Doğu Avrupa ülkeleriydi. Merkezi Avrupa’nın oluşmasını, mültecilerin kabul edilmesiyle etnik manada epey renkli bir Avrupa Birliği’nin ortaya çıkmasını uzun vadede kendi ulusal güvenlik stratejileri açısından kabul edilemez üzere goren V4 ülkeleri, yani Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya, kendi ulusal egemenlik alanlarına Brüksel’in AB’nin temel kurumları aracılığıyla müdahale etmesini beğenilen karşılamıyordu.
V4 ülkelerinin iki temel direği olan Polonya ve Macaristan’da hükümetler AB yatırım fonlarının kendi taraftarlarına dağıtılması yoluyla ulusal sermaye yaratma maksadını resmen de benimseyerek uyguluyorlardı. Bu ise yolsuzluk argümanlarına yol açıyordu.
Her iki ülkede de hukuk devletinin birtakım temel özelliklerinin “ihmal” edilmesiyle, ülkede taraflı bir basın yaratılmasıyla ve popülist uygulamalarla muhalefet üzerinde sonuç alıcı bir baskı ortamı yaratılmıştı.
Bu ortamda Avrupa’nın, hukuk devleti, bireyin hak ve özgürlükleri, yargının bağımsızlığı üzere kimi temel bedellerinin Avrupa Birliği tarafınca kelam konusu ülkelerde hayata geçirilmesi talebi, V4 ülkelerinin kendi “ulusal egemenliklerine müdahale” nedeni öne sürülerek bu talebi reddine ve V4 ülkelerinin kendi ortalarında kenetlenmesine niye oluyordu.
Polonya ve Macaristan ekseni dağılıyor
İşte Rusya’nın Ukrayna’ya karşı açtığı savaş bu beraberliğin temellerini de yok etti. Polonya, ulusal güvenliği açısından tarihte en büyük tehlike olarak gördüğü Rusya’ya karşı batının tüm teşebbüslerini destekleyerek, hatta daha fazlasını talep ederek Rusya’ya karşı tutum aldı.
Macaristan ise Rusya’ya karşı AB yaptırımlarına karşı tek başına veto uygulamayı göze alamadı. Birinci günlerde Rusya’yı Swift sisteminin dışına itmeye yönelik teklife Almanya ve İtalya ile bir arada hayır dedi, lakin çabucak sonrasında bu ülkelerin değişen haline bağlı olarak öneriyi onayladı.
Lakin Macaristan hâlâ başbakanının tabiriyle “savaşta taraf olmama” çizgisini izlemeye devam ediyor. NATO’nun ya da Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Ukrayna’ya Macaristan üzerinden silah sevkiyatına müsaade verilmeyeceğini deklare etti.
Macaristan başbakanı Viktor Orban “Rusya savaşın akabinde da var olmaya devam edecek” diyerek ekonomik bağlantıların büsbütün koparılmamasından yana olduğunu bir radyo konuşmasında vurguladı. Orban, ülkede Rusya devlet kredisi ve teknolojisiyle inşa edilmesi planlanan Paks 2 nükleer santralinin de iptal edilmeyeceğini deklare etti.
V4 ülkelerinin savaşın getirdiği yeni şartlarda tek ortak yanları mülteciler konusundaki olumlu yaklaşımları. Ukrayna ile hududu olan V4 ülkeleri mültecilere çabucak yardım eli uzattı. Şimdiye kadar Polonya 505 bin, Macaristan 116 bin, Slovakya 131 bin mülteci kabul etti.
Savaş daha sonrasında nasıl bir Avrupa bekleniyor?
Savaşın gidişatı üzerine çabucak hemen epeyce değişik var iseyımlar seslendirilse de, Avrupa’nın geleceği Rusya-Ukrayna savaşının kararına epey derinden bağlı değil.
Avrupa Birliği açısından Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi başlı başına Berlin duvarının çöküşü kadar kıymetli bir dönemeç.
Avrupa Birliği, tarihinde birinci defa bu kadar büyük krizle ve varlık şartlarını tehdit eden bu kadar büyük bir tehlikeyle karşılaştı. Şimdiye kadar güç bağımlılığı ve ticari alakalar niçiniyle Rusya’nın müdahalelerine ve ilhaklarına ses çıkarmayan AB, bu defa Rusya üzerinden gelebilecek tehlikenin AB için ne kadar ölümcül olacağını idrak etti.
NATO ile alakaların güçlendirilmesi, Avrupa Birliği’nin kendi ordusunun ve muharip silahlı güçlerinin oluşturulması, bağımsız güç siyasetlerinin ivedilikle hayata geçirilmesi ve en değerlisi de Avrupa Birliği’nin “bir tartışma kulübü” olmakta çıkarılıp, kendi ortasında dinamik ve süratle karar alıp uygulayabilen bir yapıya dönüştürülmesi önümüzdeki yılların en kıymetli amaçları olacak.
Bu periyodun temel özellikleri Batı’nın önde gelen devletlerinin ortak bir tehdide karşı 2. Dünya savaşından bu yana görülmemiş bir süratle kenetlenmesi ve güçlerini harekete geçirmesi oldu.
Berlin duvarının yıkılmasının akabinde, Avrupa’da bir epey ülkede artık atıl yapısı niçiniyle gereksiz görülen ve “beyin mevti gerçekleşti” denilen NATO’ya da artık daha fazla bedel verilmeye başladı.
Avrupa Birliği kenetlendi
Avrupa Birliği (AB) ortasındaki yapısal ve kurumsal işleyişle ilgili bitmez tükenmez tartışmalar da askıya alındı. AB üyesi ülkeler şimdiye kadar görülmemiş bir süratle kararlar alıp Rusya’ya karşı can alıcı yaptırımlar uygulamaya başladı.
Avrupa Birliği, Rusya üzerinden yalnızca kendi topraklarına yönelik potansiyel egemenlik tehdidine karşı değil, Batı uygarlığının temel bedellerini amaç alan yıkım tehdidine karşı kenetlendiğine dair açıklamalar yaptı.
Amerika Birleşik Devletleri’nin, NATO’nun Rusya tehdidi altında olduğu öne sürülen Doğu Avrupa ülkelerine yaptığı askeri yardımları gereksiz nazarann Almanya, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın akabinde birkaç gün daha sonra Avrupa’nın şimdiye kadar gördüğü en büyük askeri yatırım bütçesini deklare etti.
Almanya’nın atağı önümüzdeki senelerda Avrupa’ya yalnızca silah sanayindeki büyük yatırımlar niçiniyle, yani yalnızca ekonomik olarak değil; Almanya’nın AB liderliğini askeri manada da eline alması niçiniyle damga vuracak çeşitten bir atak.
Avrupa Birliği’nin bir daha ortak adımlar atmaya başlaması, AB ortasında, birliğin yapısal özellikleri üzerine süren tartışmaları ve kimi ülkelerin kendi ulusal egemenliklerini tehlikede görmeleri niçiniyle gündeme gelen bölgesel ittifakları da silip atacak tipten.
Doğu Avrupa ülkeleri yol ayrımında
Bu bölgesel ittifakların en kayda pahası V4 ülkeleri olarak anılan Orta ve Doğu Avrupa ülkeleriydi. Merkezi Avrupa’nın oluşmasını, mültecilerin kabul edilmesiyle etnik manada epey renkli bir Avrupa Birliği’nin ortaya çıkmasını uzun vadede kendi ulusal güvenlik stratejileri açısından kabul edilemez üzere goren V4 ülkeleri, yani Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya, kendi ulusal egemenlik alanlarına Brüksel’in AB’nin temel kurumları aracılığıyla müdahale etmesini beğenilen karşılamıyordu.
V4 ülkelerinin iki temel direği olan Polonya ve Macaristan’da hükümetler AB yatırım fonlarının kendi taraftarlarına dağıtılması yoluyla ulusal sermaye yaratma maksadını resmen de benimseyerek uyguluyorlardı. Bu ise yolsuzluk argümanlarına yol açıyordu.
Her iki ülkede de hukuk devletinin birtakım temel özelliklerinin “ihmal” edilmesiyle, ülkede taraflı bir basın yaratılmasıyla ve popülist uygulamalarla muhalefet üzerinde sonuç alıcı bir baskı ortamı yaratılmıştı.
Bu ortamda Avrupa’nın, hukuk devleti, bireyin hak ve özgürlükleri, yargının bağımsızlığı üzere kimi temel bedellerinin Avrupa Birliği tarafınca kelam konusu ülkelerde hayata geçirilmesi talebi, V4 ülkelerinin kendi “ulusal egemenliklerine müdahale” nedeni öne sürülerek bu talebi reddine ve V4 ülkelerinin kendi ortalarında kenetlenmesine niye oluyordu.
Polonya ve Macaristan ekseni dağılıyor
İşte Rusya’nın Ukrayna’ya karşı açtığı savaş bu beraberliğin temellerini de yok etti. Polonya, ulusal güvenliği açısından tarihte en büyük tehlike olarak gördüğü Rusya’ya karşı batının tüm teşebbüslerini destekleyerek, hatta daha fazlasını talep ederek Rusya’ya karşı tutum aldı.
Macaristan ise Rusya’ya karşı AB yaptırımlarına karşı tek başına veto uygulamayı göze alamadı. Birinci günlerde Rusya’yı Swift sisteminin dışına itmeye yönelik teklife Almanya ve İtalya ile bir arada hayır dedi, lakin çabucak sonrasında bu ülkelerin değişen haline bağlı olarak öneriyi onayladı.
Lakin Macaristan hâlâ başbakanının tabiriyle “savaşta taraf olmama” çizgisini izlemeye devam ediyor. NATO’nun ya da Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Ukrayna’ya Macaristan üzerinden silah sevkiyatına müsaade verilmeyeceğini deklare etti.
Macaristan başbakanı Viktor Orban “Rusya savaşın akabinde da var olmaya devam edecek” diyerek ekonomik bağlantıların büsbütün koparılmamasından yana olduğunu bir radyo konuşmasında vurguladı. Orban, ülkede Rusya devlet kredisi ve teknolojisiyle inşa edilmesi planlanan Paks 2 nükleer santralinin de iptal edilmeyeceğini deklare etti.
V4 ülkelerinin savaşın getirdiği yeni şartlarda tek ortak yanları mülteciler konusundaki olumlu yaklaşımları. Ukrayna ile hududu olan V4 ülkeleri mültecilere çabucak yardım eli uzattı. Şimdiye kadar Polonya 505 bin, Macaristan 116 bin, Slovakya 131 bin mülteci kabul etti.
Savaş daha sonrasında nasıl bir Avrupa bekleniyor?
Savaşın gidişatı üzerine çabucak hemen epeyce değişik var iseyımlar seslendirilse de, Avrupa’nın geleceği Rusya-Ukrayna savaşının kararına epey derinden bağlı değil.
Avrupa Birliği açısından Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi başlı başına Berlin duvarının çöküşü kadar kıymetli bir dönemeç.
Avrupa Birliği, tarihinde birinci defa bu kadar büyük krizle ve varlık şartlarını tehdit eden bu kadar büyük bir tehlikeyle karşılaştı. Şimdiye kadar güç bağımlılığı ve ticari alakalar niçiniyle Rusya’nın müdahalelerine ve ilhaklarına ses çıkarmayan AB, bu defa Rusya üzerinden gelebilecek tehlikenin AB için ne kadar ölümcül olacağını idrak etti.
NATO ile alakaların güçlendirilmesi, Avrupa Birliği’nin kendi ordusunun ve muharip silahlı güçlerinin oluşturulması, bağımsız güç siyasetlerinin ivedilikle hayata geçirilmesi ve en değerlisi de Avrupa Birliği’nin “bir tartışma kulübü” olmakta çıkarılıp, kendi ortasında dinamik ve süratle karar alıp uygulayabilen bir yapıya dönüştürülmesi önümüzdeki yılların en kıymetli amaçları olacak.
- AB’den Ukrayna’ya silah yardımı, Rusya ve Belarus’a yeni yaptırımlar
- Almanya’da Ukrayna’ya silah gönderme tartışmaları, hükümeti zorluyor
- Rusya’nın Ukrayna’yı işgali Almanya’nın dış siyaset ve savunma siyasetlerinde büyük değişikliğe yol açtı