bencede
New member
Rosalia Romaniec
Yaklaşık bir buçuk hafta evvel Ukrayna’nın Lviv kentinde Rus füzelerinin isabet ettiği askeri eğitim merkezine düzenlenen ve 35 kişinin ömrünü kaybettiği hücum, komşu Polonya’da da ağır halde hissedildi.
Rus füzeleri, yalnızca 20 kilometre uzaklıktaki NATO üyesi Polonya’nın topraklarına da isabet edebilirdi. Bu da NATO’nun harekete geçmesini gündeme getirebilirdi. Zira NATO muahedesinin 5’inci unsuru uyarınca bir ittifak üyesine yapılan akın, tüm üyelere yapılmış kabul ediliyor.
Gerçekten ABD Lideri Joe Biden’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da bu taarruz daha sonrası sert bir ihtarda bulunarak ABD’nin NATO bölgesinin her santimetresini koruyacağı açıklamasını yaptı.
Nükleer taarruz korkusu
Uzmanlar,aslında muhtemel bir üçüncü dünya savaşından bahsetmek istemiyor, lakin bu biçimde bir endişe uzun vakittir var. Biden da kısa bir süre evvel “Savaş makinelerimizi, birliklerimizi, uçaklarımızı, tanklarımızı oraya gönderme fikri, kendimizi kandırmayalım, bir üçüncü dünya savaşıdır” demişti. Bu niçinle mesela uçuşa yasak bölge ilan edilmesi ve NATO’nun savaşa direkt müdahale etmesine yönelik istek çok düşük. Gerçekten bu, Rusya ile NATO’nun karşı karşıya gelme riski manasına geliyor.
Pekala yaşanmakta olan kriz bu biçimde bir noktaya gelirse?
bu biçimde bir durumda iki mümkünlük öne çıkıyor. Birinci mümkünlük, mümkün bir dünya savaşının nükleer silahlar kullanılmadan konvansiyonel olarak yürütülmesi. İkinci ve daha epeyce korkulan senaryoda ise nükleer silahlar devreye giriyor.
Mümkün bir savaşta kullanılması mümkün iki tıp nükleer silah var. Menzili daha kısa ve yıkım alanı daha dar olan taktiksel nükleer silahlar ya da menzili kıtalararası, yıkım gücü de hayli daha fazla olan stratejik nükleer silahlar. Stratijik nükleer silahlar, Hiroşima ve Nagazaki’de de kullanılmıştı.
Nükleer silahlara başvurulması ise günümüz dünyasının bir moloz yığını haline gelmesi tehlikesini barındırıyor.
Putin’in ruleti
Pekala Putin bu kadar ileri gidebilir mi?
Kimi uzmanlar, Rusya’nın nükleer tehditlerini bir blöf olarak görüyor, bazıları de eski bir KGB casusunun dünyanın sonunu getirme tehditlerini ciddiye alıyor.
DW’ye yaptığı değerlendirmede “Putin, NATO’nun da nükleer bir ittifak olduğunu unutmamalı” diyen Polonya’nın eski Savunma Bakanı Radek Sikorski’e nazaran Putin nükleer bir savaşta hayatta kalamayacağını biliyor. Sikorsi, “Putin’in nükleer silaha başvurduğu gün, hayatının son günü olacaktır” diyor.
Alman-Amerikalı tarihçi Conrad Jarausch de Putin’in stratejisini Adolf Hitler’in 1939 yılındaki taktikleriyle karşılaştırıyor. Hitler’in de bölgesel bir çatışmayı körüklediğine dikkat çeken Jarausch, Batı’yı da birebir oranda ağır reaksiyon vermesi durumunda üçüncü bir dünya savaşının patlak verebileceği konusunda uyarıyor.
Almanya’daki Chemnitz Teknoloji Üniversitesi’nden siyaset bilimci ve tarihçi Stefan Garsztecki ise bu biçimde bir otomatizm olmadığını belirterek karşı tedbirlerin alımasıyla gerginlik evresinin 1939’daki emsal biçimde tırmanmayabileceğini söylüyor. Bunun Gürcistan ve Moldova’daki donmuş çatışmalara bakıldığında da görülebileceğini söz eden Garsztecki, NATO’nun kırmızı çizgilerini net bir biçimde tanımlaması gerektiğini söz ediyor.
Garsztecki, “Eğer Kiev ve Odessa’nın Avrupa’nın Halep’ine dönme tehlikesi var ise, bu biçimde ağır bir biçimde uçuşa yasak bölge konusunda konuşulması gerekir” diyor.
Çin’in rolü belirleyici
Alman Ordusu Askeri Tarih Merkezi’nin kumandanı Sven Lange de bölgesel bir çatışmanın global bir çatışmaya dönüşmesinin tarihte sık sık görüldüğünü ve bunun en düzgün meselain Birinci Dünya Savaşı olduğunu belirtiyor.
Fakat bir dünya savaşı için Rusya’nın belirleyici rol oynamadığını söyleyen Lange, ABD ve Çin üzere global güçlerin de kendini nasıl konumlandıracaklarının değerli olduğunu söz ediyor. Pekin’in bu biçimde bir savaştan çıkarı olmayabileceği kestiriminde bulunan Lange, “Rusya’nın Çin’den takviye goreceğine inanıyorum, fakat bunun ABD ile çatışmaya yol açacak kadar büyük olacağını sanmıyorum” diyor.
Doğu Avrupa’da ise Rusya’nın Ukrayna’nın batısına ataklarını ağırlaştırması niçiniyle savaşın kendilerine gerçek yaklaştığı telaşı büyüyor. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için” dese de Rusya’nın NATO hududuna epeyce uzak olmayan bir noktaya hipersonik füze fırlatması, dehşetleri yatıştırmaya yetmiyor.
ABD Lideri Joe Biden da Brüksel’deki temaslarının akabinde Ukrayna’nın komşusu Polonya’ya giderek doğu Avrupa ülkeleriyle dayanışma iletisi verecek.
Çatışmanın sonlandırılması
Fakat Doğu Avrupa ülkeleri, daha fazlasını bekliyor. Doğu Avrupalılar, NATO’nun Ukrayna’ya savaş jetleri göndermesini, hava alanını kapatmasını, Almanya’nın Rusya’dan güç sevkiyatını askıya almasını ve bu biçimdece Putin’in mali kaynaklarını kurutmasını istiyor.
Ukraynalı müellif Katja Petrowskaja, kısa bir süre evvel Alman ikinci televizyonu ZDF’te katıldığı bir programda, Avrupalılara “Hepimiz savaşın içerisindeyiz. Tarihten ders alındıysa radikal biçimde hareket edilmediği sürece savaşı durdurulamayacağını bilmek gerekiyor” diye seslenmişti.
Bu tıp talepler, Almanya’da ise soğukkanlılıkla tahlil ediliyor. Berlin’deki Humboldt Üniversitesi’nden siyaset bilimci Herfried Münkler, yangının yayılmasını önlemek için çatışmanın mekansal ve zamansal olarak sonlandırılmasının kıymetli olduğunu savunuyor. Katja Petrowskaja’nın söylemlerinde aksini yaptığını söz eden Münkler, “Ukrayna’daki dehşet göz önüne alındığında bu anlaşılabilir, lakin bunlar büyük bir savaşa yol açmak manasına gelir” diyor.
Münkler, NATO’nun tavrına şu anda sorumluluk ortasında diğer bir seçenek olmadığını kelamlarına ekliyor.
1939’da yaşananlar
Kimi tarihçiler, Putin’in attığı adımları, İkinci Dünya Savaşı’yla kıyaslıyor.
Stefan Garsztecki, ilhak teşebbüslerinin legalleştirilmesi için halk meclisleri kurulması ya da Kızıl Ordu’nun 17 Eylül 1939’da Polonya’ya ilerlemesinin, Putin’in Kırım ve Ukrayna’nın doğusunda yenidenladığı kalıplar olduğu söz ediyor.
Herfried Münkler de “Hitler, 1938 yılından itibaren Paris Barış Mutabakatı’nı gözden geçirme siyaseti izledi ve Putin de misal biçimde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasının sonuçlarını sorguluyor” tahlilini yapıyor.
Polonyalı tarihçi Sikorski de Hitler ve Putin içinde direkt bir karşılaştırma yapıyor ve “Putin, Holokost’tan evvel ve 1939’daki Polonya’nın işgalinden daha sonraki Hitler’e benziyor” tabirlerini kullanıyor.
Alman tarihçi Münkler, Hitler ve Putin’in direkt karşılaştırılmasına temkinli. Münkler, Hitler’in şu anda Putin’de görülmeyen ırkçı bir ideolojiyle beslendiğine dikkat çekiyor.
Yaklaşık bir buçuk hafta evvel Ukrayna’nın Lviv kentinde Rus füzelerinin isabet ettiği askeri eğitim merkezine düzenlenen ve 35 kişinin ömrünü kaybettiği hücum, komşu Polonya’da da ağır halde hissedildi.
Rus füzeleri, yalnızca 20 kilometre uzaklıktaki NATO üyesi Polonya’nın topraklarına da isabet edebilirdi. Bu da NATO’nun harekete geçmesini gündeme getirebilirdi. Zira NATO muahedesinin 5’inci unsuru uyarınca bir ittifak üyesine yapılan akın, tüm üyelere yapılmış kabul ediliyor.
Gerçekten ABD Lideri Joe Biden’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da bu taarruz daha sonrası sert bir ihtarda bulunarak ABD’nin NATO bölgesinin her santimetresini koruyacağı açıklamasını yaptı.
Nükleer taarruz korkusu
Uzmanlar,aslında muhtemel bir üçüncü dünya savaşından bahsetmek istemiyor, lakin bu biçimde bir endişe uzun vakittir var. Biden da kısa bir süre evvel “Savaş makinelerimizi, birliklerimizi, uçaklarımızı, tanklarımızı oraya gönderme fikri, kendimizi kandırmayalım, bir üçüncü dünya savaşıdır” demişti. Bu niçinle mesela uçuşa yasak bölge ilan edilmesi ve NATO’nun savaşa direkt müdahale etmesine yönelik istek çok düşük. Gerçekten bu, Rusya ile NATO’nun karşı karşıya gelme riski manasına geliyor.
Pekala yaşanmakta olan kriz bu biçimde bir noktaya gelirse?
bu biçimde bir durumda iki mümkünlük öne çıkıyor. Birinci mümkünlük, mümkün bir dünya savaşının nükleer silahlar kullanılmadan konvansiyonel olarak yürütülmesi. İkinci ve daha epeyce korkulan senaryoda ise nükleer silahlar devreye giriyor.
Mümkün bir savaşta kullanılması mümkün iki tıp nükleer silah var. Menzili daha kısa ve yıkım alanı daha dar olan taktiksel nükleer silahlar ya da menzili kıtalararası, yıkım gücü de hayli daha fazla olan stratejik nükleer silahlar. Stratijik nükleer silahlar, Hiroşima ve Nagazaki’de de kullanılmıştı.
Nükleer silahlara başvurulması ise günümüz dünyasının bir moloz yığını haline gelmesi tehlikesini barındırıyor.
Putin’in ruleti
Pekala Putin bu kadar ileri gidebilir mi?
Kimi uzmanlar, Rusya’nın nükleer tehditlerini bir blöf olarak görüyor, bazıları de eski bir KGB casusunun dünyanın sonunu getirme tehditlerini ciddiye alıyor.
DW’ye yaptığı değerlendirmede “Putin, NATO’nun da nükleer bir ittifak olduğunu unutmamalı” diyen Polonya’nın eski Savunma Bakanı Radek Sikorski’e nazaran Putin nükleer bir savaşta hayatta kalamayacağını biliyor. Sikorsi, “Putin’in nükleer silaha başvurduğu gün, hayatının son günü olacaktır” diyor.
Alman-Amerikalı tarihçi Conrad Jarausch de Putin’in stratejisini Adolf Hitler’in 1939 yılındaki taktikleriyle karşılaştırıyor. Hitler’in de bölgesel bir çatışmayı körüklediğine dikkat çeken Jarausch, Batı’yı da birebir oranda ağır reaksiyon vermesi durumunda üçüncü bir dünya savaşının patlak verebileceği konusunda uyarıyor.
Almanya’daki Chemnitz Teknoloji Üniversitesi’nden siyaset bilimci ve tarihçi Stefan Garsztecki ise bu biçimde bir otomatizm olmadığını belirterek karşı tedbirlerin alımasıyla gerginlik evresinin 1939’daki emsal biçimde tırmanmayabileceğini söylüyor. Bunun Gürcistan ve Moldova’daki donmuş çatışmalara bakıldığında da görülebileceğini söz eden Garsztecki, NATO’nun kırmızı çizgilerini net bir biçimde tanımlaması gerektiğini söz ediyor.
Garsztecki, “Eğer Kiev ve Odessa’nın Avrupa’nın Halep’ine dönme tehlikesi var ise, bu biçimde ağır bir biçimde uçuşa yasak bölge konusunda konuşulması gerekir” diyor.
Çin’in rolü belirleyici
Alman Ordusu Askeri Tarih Merkezi’nin kumandanı Sven Lange de bölgesel bir çatışmanın global bir çatışmaya dönüşmesinin tarihte sık sık görüldüğünü ve bunun en düzgün meselain Birinci Dünya Savaşı olduğunu belirtiyor.
Fakat bir dünya savaşı için Rusya’nın belirleyici rol oynamadığını söyleyen Lange, ABD ve Çin üzere global güçlerin de kendini nasıl konumlandıracaklarının değerli olduğunu söz ediyor. Pekin’in bu biçimde bir savaştan çıkarı olmayabileceği kestiriminde bulunan Lange, “Rusya’nın Çin’den takviye goreceğine inanıyorum, fakat bunun ABD ile çatışmaya yol açacak kadar büyük olacağını sanmıyorum” diyor.
Doğu Avrupa’da ise Rusya’nın Ukrayna’nın batısına ataklarını ağırlaştırması niçiniyle savaşın kendilerine gerçek yaklaştığı telaşı büyüyor. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için” dese de Rusya’nın NATO hududuna epeyce uzak olmayan bir noktaya hipersonik füze fırlatması, dehşetleri yatıştırmaya yetmiyor.
ABD Lideri Joe Biden da Brüksel’deki temaslarının akabinde Ukrayna’nın komşusu Polonya’ya giderek doğu Avrupa ülkeleriyle dayanışma iletisi verecek.
Çatışmanın sonlandırılması
Fakat Doğu Avrupa ülkeleri, daha fazlasını bekliyor. Doğu Avrupalılar, NATO’nun Ukrayna’ya savaş jetleri göndermesini, hava alanını kapatmasını, Almanya’nın Rusya’dan güç sevkiyatını askıya almasını ve bu biçimdece Putin’in mali kaynaklarını kurutmasını istiyor.
Ukraynalı müellif Katja Petrowskaja, kısa bir süre evvel Alman ikinci televizyonu ZDF’te katıldığı bir programda, Avrupalılara “Hepimiz savaşın içerisindeyiz. Tarihten ders alındıysa radikal biçimde hareket edilmediği sürece savaşı durdurulamayacağını bilmek gerekiyor” diye seslenmişti.
Bu tıp talepler, Almanya’da ise soğukkanlılıkla tahlil ediliyor. Berlin’deki Humboldt Üniversitesi’nden siyaset bilimci Herfried Münkler, yangının yayılmasını önlemek için çatışmanın mekansal ve zamansal olarak sonlandırılmasının kıymetli olduğunu savunuyor. Katja Petrowskaja’nın söylemlerinde aksini yaptığını söz eden Münkler, “Ukrayna’daki dehşet göz önüne alındığında bu anlaşılabilir, lakin bunlar büyük bir savaşa yol açmak manasına gelir” diyor.
Münkler, NATO’nun tavrına şu anda sorumluluk ortasında diğer bir seçenek olmadığını kelamlarına ekliyor.
1939’da yaşananlar
Kimi tarihçiler, Putin’in attığı adımları, İkinci Dünya Savaşı’yla kıyaslıyor.
Stefan Garsztecki, ilhak teşebbüslerinin legalleştirilmesi için halk meclisleri kurulması ya da Kızıl Ordu’nun 17 Eylül 1939’da Polonya’ya ilerlemesinin, Putin’in Kırım ve Ukrayna’nın doğusunda yenidenladığı kalıplar olduğu söz ediyor.
Herfried Münkler de “Hitler, 1938 yılından itibaren Paris Barış Mutabakatı’nı gözden geçirme siyaseti izledi ve Putin de misal biçimde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasının sonuçlarını sorguluyor” tahlilini yapıyor.
Polonyalı tarihçi Sikorski de Hitler ve Putin içinde direkt bir karşılaştırma yapıyor ve “Putin, Holokost’tan evvel ve 1939’daki Polonya’nın işgalinden daha sonraki Hitler’e benziyor” tabirlerini kullanıyor.
Alman tarihçi Münkler, Hitler ve Putin’in direkt karşılaştırılmasına temkinli. Münkler, Hitler’in şu anda Putin’de görülmeyen ırkçı bir ideolojiyle beslendiğine dikkat çekiyor.