bencede
New member
Clare Roth
Ukrayna savaşı ve bu savaşın oluşturduğu nükleer tehdit ile ilgili olarak iki senaryo akıllara geliyor. Birincisi, nükleer santralde meydana gelebilecek bir kaza, oburu de nükleer silahların kullanılması.
Uzmanlar, bugün kullanılacak bir nükleer silahın muhtemel sonuçlarını, İkinci Dünya Savaşı sonunda Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombalarının bölge halkları üstündeki tesirleri üzerinden öngörmeye çalışıyor.
Tahribatı belirleyen faktörler neler?
Bir nükleer silahın yol açacağı tahribat, büyük ölçüde nasıl ve nerede kullanıldığına bağlı.
ABD merkezli Kaygılı Bilim İnsanları Birliği’nin Global Güvenlik Programı’nda kıdemli bir bilim insanı olan Dylan Spaulding, bunun niçinlerini deklare etti.
Havada patlayan nükleer silahların, yerde, toprakta patlayan silahlardan farklı tesirler yarattığını söyleyen Spaulding, “Yerde patlaması durumunda işte endişelenmeniz gerekir, zira aslında bunun kararında dünya radyoaktif olarak aktive ediliyor” dedi.
Stratejik maksat sonuçları etkiliyor
Farklı stratejik gayeler için farklı nükleer silahların kullanılabileceğini anlatan Dylan Spaulding, havada patlayan bir nükleer silahın tıpkı anda hayli sayıda insanın vefatına yol açabileceğini, buna rağmen ışınımun etraf ve civardaki nüfusa uzun vadeli etkisinin, daha az olacağını aktardı.
halbuki dünya yüzebir daha yakın bir yerde patlayacak bir nükleer bomba, hem fazlaca sayıda insanın vefatına tıpkı vakitte etraf, su ve besin kaynaklarının ziyan görmesine yol açabilir. Üstelik yol açılan tahribatın izleri senelerca silinmeyebilir.
ABD’nin taarruzları sırasında ve bunu izleyen aylarda, Nagazaki’de yaklaşık 80 bin, Hiroşima’da ise yaklaşık 135 bin insan öldü.
aynı vakitte bombalar, 1986’daki Çernobil kazasına kıyasla etrafa yaklaşık 40 kat daha az ışınım yaydı. Ancak buna karşın çok daha fazla, yüz binlerce insanın vefatına niye oldular.
Bugün hem Nagazaki’de hem Hiroşima’da beşerler ışınım korkusu olmadan, inançta yaşayabiliyorlar. halbuki Çernobil kazasının meydana geldiği bölge günümüzde de yaşanmaz durumda, bölgeye girme yasağı sürüyor.
1945 bombardımanlarının tesirlerinden birini de, etraf bölgelerdeki beşerler içinde, bilhassa de çocuklarda, lösemi olaylarındaki olağandışı artış oluşturuyor. Daha sonlu olmakla birlikte, öbür kanser hadiselerinde da artış tespit edildi.
Yürütülen kimi çalışmalar, ışınımun uzun vadeli tesirlerini de mercek altına aldı. Bu çalışmaların neticelerina nazaran, patlamalar meydana geldiğinde çabucak hemen anne karnında olan ve makul bir süre daha sonra doğan çocuklarda, daha küçük baş yapısı, daha yavaş fizikî büyüme ve zihinsel maniler tespit edildi. halbuki bombalar esnasında hamile olmayan lakin sonrasındasında hamile kalan bayanların dünyaya getirdikleri çocuklarda, bu durum tıpkı ölçüde gözlemlenmedi.
Günümüzde nükleer silahlar daha öldürücü
Taktik nükleer silahlar ile stratejik nükleer silahlar içinde da ayrım yapılıyor.
Uzmanlar, yakındaki amaçlara karşı kullanılan taktik nükleer silahlarla muharebelerin, daha uzun ara gidebilen stratejik nükleer silahlarla ise savaşların kazanabileceğini söylüyorlar.
Hiroşima ve Nagazaki’de kullanılanlar, o devir, savaşların kazanıldığı, stratejik silahlar olarak tanımlanıyordu.
Ancak Spaulding, çağdaş nükleer cephaneliklerdeki silahların son senelerda epeyce geliştiğine dikkat çekti. Bugün taktik nükleer silah olarak sınıflandırılan bombaların, 2. Dünya Savaşı sırasında Hiroşima ve Nagazaki’de kullanılanlardan hayli daha kuvvetli olduğunu söyleyen bilim insanı, “Bugün taktik nükleer silah denilenler, Hiroşima ve Nagazaki’deki bombalardan yaklaşık 80 kat daha kuvvetli” dedi.
İşte bu niçinle, geçmişteki örneklerden yola çıkarak, günümüzde bir nükleer silahın yol açabileceği tahribatın boyutunu tam manasıyla öngorebilmek epey güç. Lakin geçmişteki örnekler bizler için âlâ birer gösterge.
Gıda arzındaki tahribat milyarların vefatına yol açabilir
Günümüzde, bir nükleer silahın kullanılmasının ne cins sonuçlar doğurabileceğine ait birfazlaca çalışma yürütülüyor.
Nature adlı mecmuada Ağustos ayından yayımlanan bir araştırma, çarpıcı sonuçlar ortaya koydu.
Araştırmacılar, Rusya ve ABD’nin stratejik nükleer silahlar kullanarak bir hafta sürecek bir nükleer savaşa girmeleri halinde bu savaşın, etrafa, nüfusa ve global besin arzına mümkün tesirlerini mercek altına aldı.
Buna göre birinci etapta yaklaşık 360 milyon insan, nükleer silahlardan dolayı hayatını kaybedebilir.
Araştırmacılar ayrıyeten bir haftalık bir nükleer savaşın, yol açacağı yangınlar niçiniyle besin arzında da tahribata yol açacağını, bu niçinle beş milyardan fazla insanın iki yıl boyunca yiyeceksiz kalacağını öngörüyor. Bu, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 60’ına tekabül ediyor.
Uzmanlar, 2025 yılında Pakistan ve Hindistan içinde bir hafta sürecek bir nükleer savaş üzere öteki senaryoları da incelediler. Bu iki ülke, ABD ve Rusya’dan epeyce daha az nükleer silaha sahip. Lakin buna karşın uzmanlar 164 milyon insanın bu savaşta hayatını kaybedebileceğine, 2 milyar 500 milyondan fazla insanın da iki yıl boyunca yiyecek besin bulamayacağına işaret ediyor.
“Bir kere başlarsa, durdurma talihi kalmaz”
ABD’deki Rutgers Üniversitesi’nden Profesör Alan Robock, bu araştırmayı kaleme alan bilim insanlarından.
Robock daha evvelki araştırmalarında, Hiroşima ve Nagazaki’deki bombaların havaya yaydığı dumanın yaklaşık 0,5 teragram olduğu varsayımını paylaşmıştı.
Son araştırmada ise Rusya ile ABD içindeki bir nükleer savaşın havaya 150 teragram duman yayılmasına yol açabileceği, Hindistan ile Pakistan içindeki bir savaş durumunda ise havaya yayılacak dumanın 16 ila 47 teragram içinde olabileceği öngörüsünde bulundular.
DW’nin sorularını yanıtlayan Robock, makalenin stratejik silahların tesirine dayalı kestirimleri yansıttığını söylerken, “yani yalnızca epeyce uzaklardan gelenler” dedi.
“Herhangi bir nükleer silah kullanması, NATO ile Rusya içinde tam bir nükleer savaşa dönüşebilir, nükleer bir kışa yol açabilir” diyen Robock, kelamlarını şu biçimde tamamladı:
“Askeri yetkililerle oynanan savaş oyunlarının neredeyse tamamı, nükleer silahlar kullanıldığında bunun tam bir nükleer savaşa dönüşmesiyle sonuçlanıyor. Bir sefer başladığında, bir nükleer savaşın durdurulabilmesi için fazla bir talih yok. Panik, endişe, iletişimsizlik ve yanlış bilgilendirme, kumandanların ellerindeki silahları kullanımına yol açacaktır.”
Ukrayna savaşı ve bu savaşın oluşturduğu nükleer tehdit ile ilgili olarak iki senaryo akıllara geliyor. Birincisi, nükleer santralde meydana gelebilecek bir kaza, oburu de nükleer silahların kullanılması.
Uzmanlar, bugün kullanılacak bir nükleer silahın muhtemel sonuçlarını, İkinci Dünya Savaşı sonunda Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombalarının bölge halkları üstündeki tesirleri üzerinden öngörmeye çalışıyor.
Tahribatı belirleyen faktörler neler?
Bir nükleer silahın yol açacağı tahribat, büyük ölçüde nasıl ve nerede kullanıldığına bağlı.
ABD merkezli Kaygılı Bilim İnsanları Birliği’nin Global Güvenlik Programı’nda kıdemli bir bilim insanı olan Dylan Spaulding, bunun niçinlerini deklare etti.
Havada patlayan nükleer silahların, yerde, toprakta patlayan silahlardan farklı tesirler yarattığını söyleyen Spaulding, “Yerde patlaması durumunda işte endişelenmeniz gerekir, zira aslında bunun kararında dünya radyoaktif olarak aktive ediliyor” dedi.
Stratejik maksat sonuçları etkiliyor
Farklı stratejik gayeler için farklı nükleer silahların kullanılabileceğini anlatan Dylan Spaulding, havada patlayan bir nükleer silahın tıpkı anda hayli sayıda insanın vefatına yol açabileceğini, buna rağmen ışınımun etraf ve civardaki nüfusa uzun vadeli etkisinin, daha az olacağını aktardı.
halbuki dünya yüzebir daha yakın bir yerde patlayacak bir nükleer bomba, hem fazlaca sayıda insanın vefatına tıpkı vakitte etraf, su ve besin kaynaklarının ziyan görmesine yol açabilir. Üstelik yol açılan tahribatın izleri senelerca silinmeyebilir.
ABD’nin taarruzları sırasında ve bunu izleyen aylarda, Nagazaki’de yaklaşık 80 bin, Hiroşima’da ise yaklaşık 135 bin insan öldü.
aynı vakitte bombalar, 1986’daki Çernobil kazasına kıyasla etrafa yaklaşık 40 kat daha az ışınım yaydı. Ancak buna karşın çok daha fazla, yüz binlerce insanın vefatına niye oldular.
Bugün hem Nagazaki’de hem Hiroşima’da beşerler ışınım korkusu olmadan, inançta yaşayabiliyorlar. halbuki Çernobil kazasının meydana geldiği bölge günümüzde de yaşanmaz durumda, bölgeye girme yasağı sürüyor.
1945 bombardımanlarının tesirlerinden birini de, etraf bölgelerdeki beşerler içinde, bilhassa de çocuklarda, lösemi olaylarındaki olağandışı artış oluşturuyor. Daha sonlu olmakla birlikte, öbür kanser hadiselerinde da artış tespit edildi.
Yürütülen kimi çalışmalar, ışınımun uzun vadeli tesirlerini de mercek altına aldı. Bu çalışmaların neticelerina nazaran, patlamalar meydana geldiğinde çabucak hemen anne karnında olan ve makul bir süre daha sonra doğan çocuklarda, daha küçük baş yapısı, daha yavaş fizikî büyüme ve zihinsel maniler tespit edildi. halbuki bombalar esnasında hamile olmayan lakin sonrasındasında hamile kalan bayanların dünyaya getirdikleri çocuklarda, bu durum tıpkı ölçüde gözlemlenmedi.
Günümüzde nükleer silahlar daha öldürücü
Taktik nükleer silahlar ile stratejik nükleer silahlar içinde da ayrım yapılıyor.
Uzmanlar, yakındaki amaçlara karşı kullanılan taktik nükleer silahlarla muharebelerin, daha uzun ara gidebilen stratejik nükleer silahlarla ise savaşların kazanabileceğini söylüyorlar.
Hiroşima ve Nagazaki’de kullanılanlar, o devir, savaşların kazanıldığı, stratejik silahlar olarak tanımlanıyordu.
Ancak Spaulding, çağdaş nükleer cephaneliklerdeki silahların son senelerda epeyce geliştiğine dikkat çekti. Bugün taktik nükleer silah olarak sınıflandırılan bombaların, 2. Dünya Savaşı sırasında Hiroşima ve Nagazaki’de kullanılanlardan hayli daha kuvvetli olduğunu söyleyen bilim insanı, “Bugün taktik nükleer silah denilenler, Hiroşima ve Nagazaki’deki bombalardan yaklaşık 80 kat daha kuvvetli” dedi.
İşte bu niçinle, geçmişteki örneklerden yola çıkarak, günümüzde bir nükleer silahın yol açabileceği tahribatın boyutunu tam manasıyla öngorebilmek epey güç. Lakin geçmişteki örnekler bizler için âlâ birer gösterge.
Gıda arzındaki tahribat milyarların vefatına yol açabilir
Günümüzde, bir nükleer silahın kullanılmasının ne cins sonuçlar doğurabileceğine ait birfazlaca çalışma yürütülüyor.
Nature adlı mecmuada Ağustos ayından yayımlanan bir araştırma, çarpıcı sonuçlar ortaya koydu.
Araştırmacılar, Rusya ve ABD’nin stratejik nükleer silahlar kullanarak bir hafta sürecek bir nükleer savaşa girmeleri halinde bu savaşın, etrafa, nüfusa ve global besin arzına mümkün tesirlerini mercek altına aldı.
Buna göre birinci etapta yaklaşık 360 milyon insan, nükleer silahlardan dolayı hayatını kaybedebilir.
Araştırmacılar ayrıyeten bir haftalık bir nükleer savaşın, yol açacağı yangınlar niçiniyle besin arzında da tahribata yol açacağını, bu niçinle beş milyardan fazla insanın iki yıl boyunca yiyeceksiz kalacağını öngörüyor. Bu, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 60’ına tekabül ediyor.
Uzmanlar, 2025 yılında Pakistan ve Hindistan içinde bir hafta sürecek bir nükleer savaş üzere öteki senaryoları da incelediler. Bu iki ülke, ABD ve Rusya’dan epeyce daha az nükleer silaha sahip. Lakin buna karşın uzmanlar 164 milyon insanın bu savaşta hayatını kaybedebileceğine, 2 milyar 500 milyondan fazla insanın da iki yıl boyunca yiyecek besin bulamayacağına işaret ediyor.
“Bir kere başlarsa, durdurma talihi kalmaz”
ABD’deki Rutgers Üniversitesi’nden Profesör Alan Robock, bu araştırmayı kaleme alan bilim insanlarından.
Robock daha evvelki araştırmalarında, Hiroşima ve Nagazaki’deki bombaların havaya yaydığı dumanın yaklaşık 0,5 teragram olduğu varsayımını paylaşmıştı.
Son araştırmada ise Rusya ile ABD içindeki bir nükleer savaşın havaya 150 teragram duman yayılmasına yol açabileceği, Hindistan ile Pakistan içindeki bir savaş durumunda ise havaya yayılacak dumanın 16 ila 47 teragram içinde olabileceği öngörüsünde bulundular.
DW’nin sorularını yanıtlayan Robock, makalenin stratejik silahların tesirine dayalı kestirimleri yansıttığını söylerken, “yani yalnızca epeyce uzaklardan gelenler” dedi.
“Herhangi bir nükleer silah kullanması, NATO ile Rusya içinde tam bir nükleer savaşa dönüşebilir, nükleer bir kışa yol açabilir” diyen Robock, kelamlarını şu biçimde tamamladı:
“Askeri yetkililerle oynanan savaş oyunlarının neredeyse tamamı, nükleer silahlar kullanıldığında bunun tam bir nükleer savaşa dönüşmesiyle sonuçlanıyor. Bir sefer başladığında, bir nükleer savaşın durdurulabilmesi için fazla bir talih yok. Panik, endişe, iletişimsizlik ve yanlış bilgilendirme, kumandanların ellerindeki silahları kullanımına yol açacaktır.”