bencede
New member
Lübnanlı siyasi partiler bir isim üzerinde uzlaşı sağlayamadıkları için cumhurbaşkanlığı koltuğundaki boşluk devam ediyor.
Lübnan milletvekilleri, ekim sonunda bakılırsavini tamamlayan Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın halefini seçmek için eylülden bu yana Mecliste beş oylama yaptı fakat hepsinde başarısız oldu. Ülkede cumhurbaşkanı koltuğunun birkaç ay daha boş kalacağı varsayım ediliyor.
Lübnan’ın 1943’te bağımsızlığını kazanmasından bu yana geçen 79 yıl boyunca cumhurbaşkanlığı nazaranv değişimi ikisi haricinde daima epeyce güçlü oldu. Bağımsızlıktan daha sonra ülkede 3 defa cumhurbaşkanlığı boşluğu yaşandı.
Yönetim krizi
Yeni cumhurbaşkanını seçemeyen Lübnan şu an sonlu yetkilere sahip Necib Mikati liderliğindeki süreksiz hükümet ve farklı taraflarca bölüşülmüş bir parlamento ile gibisi görülmemiş bir idare kriziyle karşı karşıya. hiç bir tarafın anayasada açıklandıği üzere özgür seçimle bir cumhurbaşkanını dayatma yetkisi yok.
Lübnan Anayasası, cumhurbaşkanının Meclis’te bilinmeyen oyla seçilmesini öngörüyor. Meclis, Müslüman ve Hristiyan mezhepler içinde eşit olarak bölünmüş 128 sandalyeden oluşuyor ve cumhurbaşkanının Maruni Hristiyan, başbakanın Sünni ve meclis liderinin ise Şii olması gerekiyor.
Anayasa’nın 49. hususuna göre, cumhurbaşkanı seçimi için Meclis’te yapılan birinci oylamada üçte ikilik oy oldukcaluğu aranıyor. Birinci cinste bu çoğunluğun sağlanamaması halinde daha sonraki oylamalarda yüzde 50+1 çoğunluk kâfi lakin tüm oylamalara en az 86 milletvekilinin katılması mecburî.
Ülkedeki idare boşluğunu değerlendiren uzmanlar, iç krizlerinde uzun müddettir memleketler arası rekabetin kıymetli rol oynadığı Lübnan’da cumhurbaşkanını seçme konusunda dış etkenleri rol oynayabileceğini belirtiyor.
Siyasi ahlak sorunu
Siyasi analistler ve hukuk uzmanları, cumhurbaşkanı seçimi konusunda ortaya çıkan sorunun anayasadan değil yurt haricinden yeşil ışık bekleyen siyasetçilerin anayasayı kendi çıkarları doğrultusunda kullanımından kaynaklandığı konusunda hemfikir.
Uluslararası hukuk profesörü, Justicia İnsan Hakları Vakfı Lideri Dr. Paul Morcos, siyasalların cumhurbaşkanını seçme sürecinde açık anayasal metinleri işletemediğini söylemiş oldu.
Morcos, “Geliştirilmeye muhtaçlık olsa da Lübnan’daki sorun anayasal metinlerden değil siyasi ahlaktan kaynaklanıyor. Anayasal metinler gerçek demokratik uygulama yerine makus niyetle kullanılıyor. Lübnan’daki biroldukça siyasetçi anayasayı nasıl istek ederlerse o denli yorumlamaya cüret ediyor. Anayasayı uyguladıklarında ise cumhurbaşkanlığı seçimlerini aksatarak siyasi çıkarlarına hizmet etmek için uyguluyorlar.” dedi.
“Anayasa çıkarlara göre yorumlanıyor”
Aynı görüşü paylaşan siyasi analist Ali el-Emin de, “Ne kadar açık olursa olsun hiç bir anayasa, onu uygulayacak olanın niyeti makus ise, uygulanamaz ve hedefine ulaşamaz.” diye konuştu.
Lübnan’daki anayasanın bir bakış açısına dönüştüğünü ve uygulanmasının sistemi denetim eden güçlerin çıkarlarıyla çatıştığını söyleyen Emin, cumhurbaşkanı seçimini sekteye uğratan şeyin anayasanın ruhunu bozan yorumlar olduğuna inandığını tabir etti.
“Çok karmaşık”
Başbakan Mikati’nin eski danışmanı Haldun eş-Şerif, ülkedekii cumhurbaşkanı seçim sürecini “oldukça karmaşık” halinde kıymetlendirdi.
Şerif, “Lübnan, yeni bir sisteme muhtaçlık duymuyor lakin daha çok ülkenin muhtaçlığı olan şey anayasasını nasıl uygulayacağını bilmektir.” dedi.
Anayasanın uygulanması için Lübnan partileri içinde diyaloğa muhtaçlık olduğunu vurgulayan Şerif, geçmişte de emsal siyasi krizler yaşandığını hatırlattı.
Dışarıdan yeşil ışık bekleyenler var
Öte yandan memleketler arası hukuk profesörü Morcos, birtakım siyasi partilerin cumhurbaşkanı seçimi konusunda dışarıdan yeşil ışık beklediğini söylemiş oldu.
Morcos, “bir fazlaca siyasetçi, cumhurbaşkanını seçmek için gerekli sinyali vermek üzere bölgesel ve memleketler arası şartlar olgunlaşana kadar seçimi engelleme ve ertelemeyle süreci ilerletmek için anayasa metinlerini bir araç olarak kullanıyor.” diye konuştu.
Şerif ise bağımsızlıktan bu yana Lübnanlı siyasetçilerin “tamamen demokratik bir seçim” yapılmadığını, her seçimin bölgesel ve milletlerarası seçeneklerle ilişkili olduğunu kabul ettiğini lisana getirdi.
(AA)
Lübnan milletvekilleri, ekim sonunda bakılırsavini tamamlayan Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın halefini seçmek için eylülden bu yana Mecliste beş oylama yaptı fakat hepsinde başarısız oldu. Ülkede cumhurbaşkanı koltuğunun birkaç ay daha boş kalacağı varsayım ediliyor.
Lübnan’ın 1943’te bağımsızlığını kazanmasından bu yana geçen 79 yıl boyunca cumhurbaşkanlığı nazaranv değişimi ikisi haricinde daima epeyce güçlü oldu. Bağımsızlıktan daha sonra ülkede 3 defa cumhurbaşkanlığı boşluğu yaşandı.
Yönetim krizi
Yeni cumhurbaşkanını seçemeyen Lübnan şu an sonlu yetkilere sahip Necib Mikati liderliğindeki süreksiz hükümet ve farklı taraflarca bölüşülmüş bir parlamento ile gibisi görülmemiş bir idare kriziyle karşı karşıya. hiç bir tarafın anayasada açıklandıği üzere özgür seçimle bir cumhurbaşkanını dayatma yetkisi yok.
Lübnan Anayasası, cumhurbaşkanının Meclis’te bilinmeyen oyla seçilmesini öngörüyor. Meclis, Müslüman ve Hristiyan mezhepler içinde eşit olarak bölünmüş 128 sandalyeden oluşuyor ve cumhurbaşkanının Maruni Hristiyan, başbakanın Sünni ve meclis liderinin ise Şii olması gerekiyor.
Anayasa’nın 49. hususuna göre, cumhurbaşkanı seçimi için Meclis’te yapılan birinci oylamada üçte ikilik oy oldukcaluğu aranıyor. Birinci cinste bu çoğunluğun sağlanamaması halinde daha sonraki oylamalarda yüzde 50+1 çoğunluk kâfi lakin tüm oylamalara en az 86 milletvekilinin katılması mecburî.
Ülkedeki idare boşluğunu değerlendiren uzmanlar, iç krizlerinde uzun müddettir memleketler arası rekabetin kıymetli rol oynadığı Lübnan’da cumhurbaşkanını seçme konusunda dış etkenleri rol oynayabileceğini belirtiyor.
Siyasi ahlak sorunu
Siyasi analistler ve hukuk uzmanları, cumhurbaşkanı seçimi konusunda ortaya çıkan sorunun anayasadan değil yurt haricinden yeşil ışık bekleyen siyasetçilerin anayasayı kendi çıkarları doğrultusunda kullanımından kaynaklandığı konusunda hemfikir.
Uluslararası hukuk profesörü, Justicia İnsan Hakları Vakfı Lideri Dr. Paul Morcos, siyasalların cumhurbaşkanını seçme sürecinde açık anayasal metinleri işletemediğini söylemiş oldu.
Morcos, “Geliştirilmeye muhtaçlık olsa da Lübnan’daki sorun anayasal metinlerden değil siyasi ahlaktan kaynaklanıyor. Anayasal metinler gerçek demokratik uygulama yerine makus niyetle kullanılıyor. Lübnan’daki biroldukça siyasetçi anayasayı nasıl istek ederlerse o denli yorumlamaya cüret ediyor. Anayasayı uyguladıklarında ise cumhurbaşkanlığı seçimlerini aksatarak siyasi çıkarlarına hizmet etmek için uyguluyorlar.” dedi.
“Anayasa çıkarlara göre yorumlanıyor”
Aynı görüşü paylaşan siyasi analist Ali el-Emin de, “Ne kadar açık olursa olsun hiç bir anayasa, onu uygulayacak olanın niyeti makus ise, uygulanamaz ve hedefine ulaşamaz.” diye konuştu.
Lübnan’daki anayasanın bir bakış açısına dönüştüğünü ve uygulanmasının sistemi denetim eden güçlerin çıkarlarıyla çatıştığını söyleyen Emin, cumhurbaşkanı seçimini sekteye uğratan şeyin anayasanın ruhunu bozan yorumlar olduğuna inandığını tabir etti.
“Çok karmaşık”
Başbakan Mikati’nin eski danışmanı Haldun eş-Şerif, ülkedekii cumhurbaşkanı seçim sürecini “oldukça karmaşık” halinde kıymetlendirdi.
Şerif, “Lübnan, yeni bir sisteme muhtaçlık duymuyor lakin daha çok ülkenin muhtaçlığı olan şey anayasasını nasıl uygulayacağını bilmektir.” dedi.
Anayasanın uygulanması için Lübnan partileri içinde diyaloğa muhtaçlık olduğunu vurgulayan Şerif, geçmişte de emsal siyasi krizler yaşandığını hatırlattı.
Dışarıdan yeşil ışık bekleyenler var
Öte yandan memleketler arası hukuk profesörü Morcos, birtakım siyasi partilerin cumhurbaşkanı seçimi konusunda dışarıdan yeşil ışık beklediğini söylemiş oldu.
Morcos, “bir fazlaca siyasetçi, cumhurbaşkanını seçmek için gerekli sinyali vermek üzere bölgesel ve memleketler arası şartlar olgunlaşana kadar seçimi engelleme ve ertelemeyle süreci ilerletmek için anayasa metinlerini bir araç olarak kullanıyor.” diye konuştu.
Şerif ise bağımsızlıktan bu yana Lübnanlı siyasetçilerin “tamamen demokratik bir seçim” yapılmadığını, her seçimin bölgesel ve milletlerarası seçeneklerle ilişkili olduğunu kabul ettiğini lisana getirdi.
(AA)