bencede
New member
Rusya, her yıl 9 Mayıs’ta İkinci Dünya Savaşı’ndaki zaferini kutluyor. Zafer Günü ülkede biroldukca aile için fazlaca manalı bir bayram. Rusya Başkanı Vladimir Putin’in Rusya’nın Ukrayna savaşındaki büyük kazanımlarını duyurması beklendiği için bu Zafer Günü, Rus Ordusu için de farklı bir mana taşıyor. Pekala bugünün kıymeti nedir?
İkinci Dünya Savaşı, bugüne kadarki en büyük savaştı. Savaş Eylül 1939’da Almanya’nın Polonya’yı işgal etmesiyle başladı ve 1945’te bitmiş oldu.
Savaşta on milyonlarca insan hayatını kaybetti, milyonlarca insan da meskenlerini terk etmek zorunda kaldı.
Sovyetler Birliği bu savaşta Nazi Almanyasını mağlubiyete uğratan ittifakın bir kesimiydi ve muhtemelen savaştan en çok etkilenen ülkeydi. Zira savaşın büyük kısmı Rusya topraklarında yaşandı.
Mayıs 1945’te Almanya İkinci Dünya Savaşı’nda şartsız teslim mutabakatı imzalayarak Avrupa’da yenilgiyi kabul etti. Bu doküman, kıtadaki savaşı durdurdu. Lakin Asya’da Japonya’yla savaş tıpkı yılın Ağustos ayına kadar sürdü.
Mutlak teslimiyet mutabakatı Berlin yakınlarında 8 Mayıs’ta imzalandı. Almanlar, mahallî saatle 23.01’de tüm operasyonlarını durdurdu. Rusya’da saat gece yarısını geçmişti.
Bu niçinle Zafer Günü biroldukça Avrupa ülkesi ve ABD’de 8 Mayıs’ta Rusya, Sırbistan ve Belarus’ta ise 9 Mayıs’ta kutlanıyor.
… ikincisi ise sonraki gün Berlin yakınlarındaki Rus karargahında.
Zafer Günü uzun ve kanlı bir savaşı söz ediyordu. Sovyetler Birliği’ndeki biroldukca aile yakınlarını kaybetti. Ancak kısa bir süre daha sonra Zafer Günü, anma maksadını aşarak devlet için ideolojik bir araca dönüştü.
Savaşın bitiminden yaklaşık 20 yıl daha sonrasına kadar 9 Mayıs Sovyetler Birliği’nde ulusal bayram değildi ve yalnızca büyük kentlerde havai fişekler ve mahallî etkinliklerle kutlanıyordu.
1963’te devrin SSCB başkanı Leonid Brejnev, Nazi Almanyası’na karşı bir zafer kültü siyaseti uygulamaya başladı. Kimilerine bakılırsa bunun maksadı ülkenin zayıflayan ideolojik temellerini ve yurtseverlik hissiyatını güçlendirmekti.
9 Mayıs’ta tüm ülkede kutlamalar ve Kızıl Meydan’da askeri merasim yapılmaya başlandı. 9 Mayıs resmi tatil ilan edildi.
21’inci yüzyılın başlarında Rus başkan Vladimir Putin, Zafer Günü’ne daha fazla ehemmiyet atfetti ve bu günü Rus kimliğinin ayrılmaz bir modülü haline getirmeye çalıştı.
Zafer Günü kutlamalarının boyutu büyüdü, ancak her geçen yıl hâlâ yaşayan ve kutlamalara katılabilecek durumda olan gaziler ve görgü şahitlerinin sayısı azalıyordu.
Rusya’nın Nazizmi mağlubiyete uğratmaktaki anahtar rolüne ait resmi telaffuz 2020’de yapılan bir dizi değişikliğin modülü olarak anayasaya geçirildi.
Muhafazakar pahalar ve milliyetçiliğe vurgu yapan bu değişikliklerle Rus vatandaşlarının zafer konusundaki tarihi resmi söylemi sorgulaması yasaklandı.
Moskova İktisat Yüksek Okulu memleketler arası İkinci Dünya Savaşı tarihi ve sosyolojisi merkezi yöneticisi Oleg Budnitski, “Zafer kültü, 2000’lerde Sovyet devrindekinden daha büyük bir şevkle canlandırıldı. Bu yüzden zafer havası hem medyaya birebir vakitte kitlesel bilince hakim olmaya devam ediyor” diyor.
Budnitski, son 10 yıldaki merasimlerde atılan ve tıpkı 1945’te olduğu üzere Rusya’nın Avrupa’nın yarısını alabileceğini ima eden “bir daha yapabiliriz” sloganına gönderme yaparak şunları söylüyor:
“Rusya’da zafer kültü, 2000’lerde Sovyet devrindekinden daha büyük bir şevkle canlandırıldı. Bunun olumlu sonuçları oldu: Örneğin savaşın tarihine yönelik çalışmalara odaklanıldı. Milyonlarca evrak halka açıldı ve dijital hale getirildi. Fakat öbür taraftan kitlelerin militarizasyonunda artış görmeye başladık.”
Yurtsever kutlamalarda daha büyük gerçekler göz arkası edildi. Tarihçiler, İkinci Dünya Savaşı ya da Rusya’daki yaygın kullanmasıyla Büyük Yurtseverlik Savaşı telaffuzunda Rusların Alman işgalini durdurmak için verdiği devasa insan kayıpları üzere temel ögeleri ikinci plana attığına işaret ediyor.
2020’de devlet ismine yapılan bir kamuoyu yoklamasına nazaran ankete katılanların büyük çoğunluğu akrabalarının savaşı nerede ve nasıl geçtikleri hakkında hayli az bilgi sahibi olduklarını söylemiş oldu.
Ankete nazaran 18-24 yaş kümesindekilerin yalnızca üçte birinden azı Büyük Yurtseverlik Savaşı’nın ne vakit başladığını biliyor. (Nazi Almanyasının Haziran 1941’de Sovyetler Birliği’ne saldırdığı zaman)
2014’ten daha sonra Ukrayna’nın doğusundaki tansiyonla birlikte devlet medyası Nazilerle savaşa daha fazla vurgu yapmaya başladı.
Rus yetkililer, Ukrayna’nın işgalinde Ukrayna’da çok sağcıların iktidara geldiğini söylemiş oldu ve Rusların Faşizmi yenme konusundaki tarihi rolüne dikkat çekti.
Biroldukça Rus savaş sırasında yakınlarına ne olduğunu bilmiyor.
Savaşta hayatlarını yitirenler için sivil örgütler tarafınca yapılan anma teşebbüslerini devlet sahiplendi.
Örneğin Sibirya’nın Tomsk kentinde bir küme bağımsız gazeteci savaşta hayatını kaybedenler için “Ölümsüz Alay” isimli bir teşebbüs başlattı.
Bu teşebbüs, halkın Zafer Günü’nde savaşta ölenlerin fotoğraflarıyla yürümesi fikrine dayanıyordu. Bu teşebbüs süratle ulusal bir fenomene dönüştü.
2015’te birebir isimle bir devlet yapılanması oluşturuldu. Hareketin asıl kurucuları dışarıda bırakıldı.
“Ölümsüz Alay” bir hükümet teşebbüsüne dönüştü. Kamu çalışanları, öğrenciler ve devlet medyasının birtakım kimi zarurî olarak katıldığı bir aktiflik haline geldi. Rus yetkililer, bu türlü bu işin doğrusunun kutlamaların devlet nezaretinde yapılması olduğu bildirisini veriyorlardı.
Zafer Günü kutlamaları (Bu fotoğraf 2020 kutlamalarından) giderek büyümeye başladı.
2020’de İkinci Dünya Savaşı’ndaki zaferin 75’inci yıldönümü kutlamaları Covid-19 pandemisi niçiniyle Mayıs’tan Haziran sonuna kaydırılmıştı. Çok görkemli bir merasim düzenlendi.
Geçit merasimine 20 binden çok asker, yüzlerce uçak ve zırhlı araç katıldı. Rus ordusu, envanterindeki çağdaş silahlarla güç gösterisi yaptı.
Ve Rusya, iki yıldan az bir süre daha sonra bu silahları Ukrayna’da kullanıma soktu. Rusya’nın gayesi, Putin’in söylemiş olduğine nazaran, Ukrayna’yı “askersizleştirmek” ve “Naziler’den arındırmak” idi.
Bazı uzman, Rus ordusunun bu yılki kutlamaları ‘Ukrayna zaferi’ kutlamalarına dönüştürmek istediğini söylüyor.
İşgalde Kiev’in alınması ve Ukrayna Hükümeti’nin devrilmesi üzere gayelere yönelik süratli sonuçlar elde edilemedi. Lakin Rus kumandanların 9 Mayıs Zafer Günü yıl dönümü için bastırdığı düşünülüyor. Şayet bu tarihe kadar değerli muvaffakiyetler elde edilebilirse Moskova, Zafer Günü kutlamalarını propaganda için bir daha keşfetme talihini yakalamış olacak.
İkinci Dünya Savaşı, bugüne kadarki en büyük savaştı. Savaş Eylül 1939’da Almanya’nın Polonya’yı işgal etmesiyle başladı ve 1945’te bitmiş oldu.
Savaşta on milyonlarca insan hayatını kaybetti, milyonlarca insan da meskenlerini terk etmek zorunda kaldı.
Sovyetler Birliği bu savaşta Nazi Almanyasını mağlubiyete uğratan ittifakın bir kesimiydi ve muhtemelen savaştan en çok etkilenen ülkeydi. Zira savaşın büyük kısmı Rusya topraklarında yaşandı.
Mayıs 1945’te Almanya İkinci Dünya Savaşı’nda şartsız teslim mutabakatı imzalayarak Avrupa’da yenilgiyi kabul etti. Bu doküman, kıtadaki savaşı durdurdu. Lakin Asya’da Japonya’yla savaş tıpkı yılın Ağustos ayına kadar sürdü.
Mutlak teslimiyet mutabakatı Berlin yakınlarında 8 Mayıs’ta imzalandı. Almanlar, mahallî saatle 23.01’de tüm operasyonlarını durdurdu. Rusya’da saat gece yarısını geçmişti.
Bu niçinle Zafer Günü biroldukça Avrupa ülkesi ve ABD’de 8 Mayıs’ta Rusya, Sırbistan ve Belarus’ta ise 9 Mayıs’ta kutlanıyor.
… ikincisi ise sonraki gün Berlin yakınlarındaki Rus karargahında.
Zafer Günü uzun ve kanlı bir savaşı söz ediyordu. Sovyetler Birliği’ndeki biroldukca aile yakınlarını kaybetti. Ancak kısa bir süre daha sonra Zafer Günü, anma maksadını aşarak devlet için ideolojik bir araca dönüştü.
Savaşın bitiminden yaklaşık 20 yıl daha sonrasına kadar 9 Mayıs Sovyetler Birliği’nde ulusal bayram değildi ve yalnızca büyük kentlerde havai fişekler ve mahallî etkinliklerle kutlanıyordu.
1963’te devrin SSCB başkanı Leonid Brejnev, Nazi Almanyası’na karşı bir zafer kültü siyaseti uygulamaya başladı. Kimilerine bakılırsa bunun maksadı ülkenin zayıflayan ideolojik temellerini ve yurtseverlik hissiyatını güçlendirmekti.
9 Mayıs’ta tüm ülkede kutlamalar ve Kızıl Meydan’da askeri merasim yapılmaya başlandı. 9 Mayıs resmi tatil ilan edildi.
21’inci yüzyılın başlarında Rus başkan Vladimir Putin, Zafer Günü’ne daha fazla ehemmiyet atfetti ve bu günü Rus kimliğinin ayrılmaz bir modülü haline getirmeye çalıştı.
Zafer Günü kutlamalarının boyutu büyüdü, ancak her geçen yıl hâlâ yaşayan ve kutlamalara katılabilecek durumda olan gaziler ve görgü şahitlerinin sayısı azalıyordu.
Rusya’nın Nazizmi mağlubiyete uğratmaktaki anahtar rolüne ait resmi telaffuz 2020’de yapılan bir dizi değişikliğin modülü olarak anayasaya geçirildi.
Muhafazakar pahalar ve milliyetçiliğe vurgu yapan bu değişikliklerle Rus vatandaşlarının zafer konusundaki tarihi resmi söylemi sorgulaması yasaklandı.
- Rubailer: Ömer Hayyam’ın Titanik’te batan ve 2. Dünya Savaşı’nda yanan kitabı
- Normandiya Çıkarması’nın 75. yıl dönümü: 1944’teki askeri harekâtta neler yaşandı?
Moskova İktisat Yüksek Okulu memleketler arası İkinci Dünya Savaşı tarihi ve sosyolojisi merkezi yöneticisi Oleg Budnitski, “Zafer kültü, 2000’lerde Sovyet devrindekinden daha büyük bir şevkle canlandırıldı. Bu yüzden zafer havası hem medyaya birebir vakitte kitlesel bilince hakim olmaya devam ediyor” diyor.
Budnitski, son 10 yıldaki merasimlerde atılan ve tıpkı 1945’te olduğu üzere Rusya’nın Avrupa’nın yarısını alabileceğini ima eden “bir daha yapabiliriz” sloganına gönderme yaparak şunları söylüyor:
“Rusya’da zafer kültü, 2000’lerde Sovyet devrindekinden daha büyük bir şevkle canlandırıldı. Bunun olumlu sonuçları oldu: Örneğin savaşın tarihine yönelik çalışmalara odaklanıldı. Milyonlarca evrak halka açıldı ve dijital hale getirildi. Fakat öbür taraftan kitlelerin militarizasyonunda artış görmeye başladık.”
Yurtsever kutlamalarda daha büyük gerçekler göz arkası edildi. Tarihçiler, İkinci Dünya Savaşı ya da Rusya’daki yaygın kullanmasıyla Büyük Yurtseverlik Savaşı telaffuzunda Rusların Alman işgalini durdurmak için verdiği devasa insan kayıpları üzere temel ögeleri ikinci plana attığına işaret ediyor.
- Fotoğraflarla: Nazi Almanyası’nın kalbi Berlin 75 yıl evvel nasıl düştü?
- 2. Dünya Savaşı’nda İngilizlerin propaganda şekilleri
2020’de devlet ismine yapılan bir kamuoyu yoklamasına nazaran ankete katılanların büyük çoğunluğu akrabalarının savaşı nerede ve nasıl geçtikleri hakkında hayli az bilgi sahibi olduklarını söylemiş oldu.
Ankete nazaran 18-24 yaş kümesindekilerin yalnızca üçte birinden azı Büyük Yurtseverlik Savaşı’nın ne vakit başladığını biliyor. (Nazi Almanyasının Haziran 1941’de Sovyetler Birliği’ne saldırdığı zaman)
2014’ten daha sonra Ukrayna’nın doğusundaki tansiyonla birlikte devlet medyası Nazilerle savaşa daha fazla vurgu yapmaya başladı.
Rus yetkililer, Ukrayna’nın işgalinde Ukrayna’da çok sağcıların iktidara geldiğini söylemiş oldu ve Rusların Faşizmi yenme konusundaki tarihi rolüne dikkat çekti.
Biroldukça Rus savaş sırasında yakınlarına ne olduğunu bilmiyor.
Savaşta hayatlarını yitirenler için sivil örgütler tarafınca yapılan anma teşebbüslerini devlet sahiplendi.
Örneğin Sibirya’nın Tomsk kentinde bir küme bağımsız gazeteci savaşta hayatını kaybedenler için “Ölümsüz Alay” isimli bir teşebbüs başlattı.
Bu teşebbüs, halkın Zafer Günü’nde savaşta ölenlerin fotoğraflarıyla yürümesi fikrine dayanıyordu. Bu teşebbüs süratle ulusal bir fenomene dönüştü.
2015’te birebir isimle bir devlet yapılanması oluşturuldu. Hareketin asıl kurucuları dışarıda bırakıldı.
“Ölümsüz Alay” bir hükümet teşebbüsüne dönüştü. Kamu çalışanları, öğrenciler ve devlet medyasının birtakım kimi zarurî olarak katıldığı bir aktiflik haline geldi. Rus yetkililer, bu türlü bu işin doğrusunun kutlamaların devlet nezaretinde yapılması olduğu bildirisini veriyorlardı.
Zafer Günü kutlamaları (Bu fotoğraf 2020 kutlamalarından) giderek büyümeye başladı.
2020’de İkinci Dünya Savaşı’ndaki zaferin 75’inci yıldönümü kutlamaları Covid-19 pandemisi niçiniyle Mayıs’tan Haziran sonuna kaydırılmıştı. Çok görkemli bir merasim düzenlendi.
Geçit merasimine 20 binden çok asker, yüzlerce uçak ve zırhlı araç katıldı. Rus ordusu, envanterindeki çağdaş silahlarla güç gösterisi yaptı.
Ve Rusya, iki yıldan az bir süre daha sonra bu silahları Ukrayna’da kullanıma soktu. Rusya’nın gayesi, Putin’in söylemiş olduğine nazaran, Ukrayna’yı “askersizleştirmek” ve “Naziler’den arındırmak” idi.
Bazı uzman, Rus ordusunun bu yılki kutlamaları ‘Ukrayna zaferi’ kutlamalarına dönüştürmek istediğini söylüyor.
İşgalde Kiev’in alınması ve Ukrayna Hükümeti’nin devrilmesi üzere gayelere yönelik süratli sonuçlar elde edilemedi. Lakin Rus kumandanların 9 Mayıs Zafer Günü yıl dönümü için bastırdığı düşünülüyor. Şayet bu tarihe kadar değerli muvaffakiyetler elde edilebilirse Moskova, Zafer Günü kutlamalarını propaganda için bir daha keşfetme talihini yakalamış olacak.