15 ve 24'ün EKOK u nedir ?

Bengu

New member
15 ve 24’ün EKOK’u Nedir? Farklı Zihinler, Farklı Yollar; Ortak Sonuç: 120!

Selam forum ahalisi! 👋

Konulara farklı açılardan bakmayı seviyorum; rakamlarla arası iyi olanların “hemen sonuç” diyen tavrını da, “bu işin insan hayatındaki etkisi ne?” diye soranları da merakla dinlerim. Bugün küçük ama sohbeti büyük bir dosyayı açıyorum: 15 ve 24’ün EKOK’u. Kuru bir sonuç vermek yerine, farklı yaklaşım tarzlarını yan yana koyalım; veri/objektif bakanlarla duygusal/toplumsal etkiler penceresinden bakanların yolları nasıl farklılaşıyor, birlikte görelim. (Küçük not: Buradaki “erkekler/veri odaklı” ve “kadınlar/duygusal-toplumsal odaklı” ayrımı, mizahi bir yaklaşım farkı kurgusu; elbette herkes her yaklaşımı kullanabilir. 💙)

---

Hızlı Cevap Severlere: EKOK(15, 24) = 120

Önce “spoiler”: EKOK = 120.

Nasıl? İki sağlam yöntemle teyit edelim:

1. Asal çarpanlara ayırma

- 15 = 3 × 5

- 24 = 2³ × 3

En büyük üslerle çarpıyoruz: 2³ × 3 × 5 = 8 × 3 × 5 = 120.

2. EBOB/EKOK ilişkisi

EBOB(15,24) = 3 (çünkü 15 = 3×5, 24 = 3×8)

EKOK = (15×24) / EBOB = 360 / 3 = 120.

---

Veri ve Objektiflik (Erkek Forumaşı Tarzı): “Adımları Netleştir, Hatasız Hesapla”

Bu yaklaşımda amaç, ölçülebilir ve tekrarlanabilir bir süreç kurmak:

- Adım 1: Parçala.

15 → 3 × 5, 24 → 2³ × 3.

- Adım 2: Maksimum üsleri birleştir.

2³, 3¹, 5¹ → çarp: 8×3×5 = 120.

- Adım 3: Doğrula.

120, 15’e de 24’e de kalansız bölünüyor mu?

120 ÷ 15 = 8 ✔, 120 ÷ 24 = 5 ✔.

Aynı şeyi EBOB’la da çapraz kontrol eder:

- Öklid Algoritması (mikro zevkler için):

24 mod 15 = 9

15 mod 9 = 6

9 mod 6 = 3

6 mod 3 = 0 → EBOB = 3.

Sonra EKOK = (15×24)/3 = 120.

“Veri adamı” burada rahatlar: iki yöntem, tek sonuç; tutarlılık onaylandı. Üstüne bir Excel sayfası açıp “Asal Üs Tablosu” yapası gelir. 😄

---

Duygusal ve Toplumsal Etkiler (Kadın Forumaşı Tarzı): “Bu Sayılar Nerede Buluşuyor?”

Bu pencereden bakınca EKOK, hayatın ritimlerini senkronlama problemi gibi görünür.

- Otobüs metaforu: Biri 15 dakikada bir, diğeri 24 dakikada bir geçiyor. İkisi aynı anda ne zaman gelir? Cevap: 120. Yani 2 saat sonra, “toplumsal senkron” gerçekleşir.

- Toplantı planlama: Biri 15 gün, diğeri 24 gün arayla toplanan iki komite olsun. “Birlikte herkesin gelebileceği ortak tarih” = 120. Toplumsal koordinasyon burada “EKOK”tur.

- Duygusal bağ: Farklı ritimlerde yaşayan iki kişinin “ortak ritim” bulması, ilişkideki planlama ve empatiyle olur; matematikteki adı EKOK’tur. “Aynı anda buluşabilme” duygusu, işte tam olarak bu.

Bu yaklaşımda sonuç kadar “neden bu sonuç güzel” sorusuna cevap aranır: EKOK, dağınık ritimleri tek bir mutlu kesişimde bir araya getirir. Rakamlar gülümser, takvimler barışır. 😊

---

Aynı Dağın İki Yüzü: Yöntemlerin Karşılaştırması

- Hedef Tanımı:

- Objektif/veri odaklı: “En küçük ortak katı bul.”

- Duygusal/toplumsal: “İki ritmin en erken ortak buluşma anını bul.”

- Araçlar:

- Objektif: asal çarpanlar, EBOB, algoritmalar, kanıt.

- Duygusal/toplumsal: analojiler, günlük ritimler, koordinasyon hikâyeleri.

- Kontrol Listesi:

- Objektif: iki sayıya da bölünecek, en küçük olacak.

- Duygusal/toplumsal: herkesin programına uyacak, en kısa bekleme süresini sağlayacak.

- Hata Yönetimi:

- Objektif: ara sonuçları doğrula, ikinci yöntemle çapraz kontrol.

- Duygusal/toplumsal: analoji doğru çalışıyor mu? “Buluşma” gerçekten iki ritmi kapsıyor mu?

Sonuç ortak: 120. Yollar farklı: biri çizelge, diğeri hikâye.

---

Farklı Yollar, Aynı İstasyon: Alternatif Çözümler

1. Listeleme Yöntemi (hızlı sezgi):

- 15’in katları: 15, 30, 45, 60, 75, 90, 105, 120, 135…

- 24’ün katları: 24, 48, 72, 96, 120, 144…

İlk ortak: 120.

2. Asal Çarpan Ağacı (görsel düşünenlere):

15 → 3 ve 5’e ayrılır; 24 → 2, 2, 2 ve 3’e ayrılır.

“En yükseğini al” kuralıyla 2³, 3¹, 5¹ → 120.

3. EBOB → EKOK bağı:

EBOB(15,24)=3 → EKOK=(15×24)/3=120.

(Bonus: EBOB×EKOK=15×24 eşitliğiyle de sağlamasını yap.)

4. Ritim Grafiği (zaman çizgisi):

0’dan başlayıp 15’er ve 24’er ilerle. İki çizgi ilk kez 120’de üst üste gelir.

---

Sık Yapılan Hatalar ve Hızlı İpuçları

- Hata: Ortak böleni çarpanlar arasında kaçırmak.

İpucu: Asal çarpanlarda, her asal için en büyük üs alınır.

- Hata: EBOB’u yanlış bulup EKOK’u hatalı hesaplamak.

İpucu: Öklid’le teyit et; kısa ve güvenilir.

- Hata: “Ortak kat” yerine “ortak bölen”e gidip EBOB’u yazmak.

İpucu: Kat = büyür, Bölen = küçülür. EKOK genellikle sayılardan büyüktür.

---

Hayata Bağlayalım: EKOK’un Sosyal Versiyonu

- Projelerde sprint senkronu: İki ekibin sprint döngüleri 15 ve 24 günse, birlikte demo yapabilecekleri ilk gün = 120.

- Toplumsal etkinlikler: Mahalle pazarları farklı periyotlarda kuruluyorsa, “ikisini bir arada yakalama” haftası = EKOK.

- Aile takvimi: Çocukların kursları 15 ve 24 günde bir tekrar ediyorsa, “aynı gün hepsini halletme” şansı = 120.

Matematik sadece sayı değildir; “birlikte hareket edebilme”nin de algoritmasıdır.

---

Forumun Kalbi: Sorularla Tartışmayı Açalım

- Sizce “EKOK”u öğrenirken veri/algoritma tarafı mı, yoksa analojiler/hayat bağlantıları mı akılda daha kalıcı?

- 15 ve 24 özelinde, hangi yöntemi ilk tercih edersiniz: asal çarpan mı, EBOB’tan türetme mi, yoksa listeleme mi? Neden?

- Günlük hayatınızda “iki farklı ritmi senkronlamak” zorunda kaldığınız örnekler var mı? (Ekip toplantıları, servis saatleri, spor salonu programı…)

- Eğitimci olan forumdaşlar: Öğrencilere EKOK’u anlatırken hangi metafor en çok işe yarıyor? “Otobüs”, “ritim”, “takvim” yoksa bambaşka bir hikâye mi?

---

Mini Alıştırma Köşesi (Yorumlarda Çözelim!)

- EKOK(12, 18) = ? → 12=2²×3, 18=2×3² → 2²×3²=4×9=36

- EKOK(14, 21) = ? → 14=2×7, 21=3×7 → 2×3×7=42

- EKOK(8, 15) = ? → 8=2³, 15=3×5 → 2³×3×5=120

Hadi siz de farklı çiftler önereyin; hem veri odaklı hem de hayat bağlantılı açıklamalarla birlikte çözelim.

---

Kapanış (Ama Tartışma Açık!): Ortak Ritim 120’de

15 ve 24’ün EKOK’u, ister tablolarda ispatlayın, ister otobüs durağında bekleyin, 120’de karşımıza çıkıyor. Bir tarafın çizdiği net algoritma, diğer tarafın kurduğu sıcak analoji; ikisi de bizi aynı buluşmaya götürüyor. Şimdi top sizde:

Siz hangi yoldan yürüdünüz ve neden? Yorumlara bekliyorum; veriyle gelene tablo, hikâyeyle gelene kahve ısmarlıyorum. ☕😊
 
Üst